Melding for året 2007 - Sivilombudsmannen

2007–2008 Dokument nr. 4441OVDASÁTNIMuhtimin ovttaskas riikkaássi oaivvilda, ahtealmmolaš eiseválddit leat bargan boastut suvuostá dahje boastut muhtin áššis. Dalle sonsáhttá bivdit Siviilaáittardeaddji guorahallatášši.Stuorradiggi lea nammadan siviilaáittardeaddjibealuštit ovttaskas riikkaáššiid vuoigatvuođaid.Dát gihpa čilge maid Siviilaáittardeaddji sáhttádahkat, mo dasa sáhttá váidit áššiid ja mo áittardeaddjija su mielbargit meannudit váidagiid.Oslo, suoidnemánnu 2005Stuorradikki hálddahusáittardeaddjiArne FlifletSiviilaáittardeaddjiMakkár áššiiguin ja jearaldagaiguinSiviilaáittardeaddji bargá?Siviilaáittardeaddji sáhttá guorahallat eanašiešguđetlágan áššiid ja diliid, maid almmolaš eiseváldditleat meannudan ja mearridan. Stáhta, fylkkagielddaidja gielddaid hálddašeapmi gullá náppoSiviilaáittardeaddji bargosuorgái. Sáhtát váidit dasasihke eiseváldeorgánaid (hálddašanorgánaid) javirgeolbmuid dahje earáid, geat doibmet hálddahusabálvalusas.Priváhta nákkut eai gula bargosuorgái. Áittardeaddjiii sáhte omd. meannudit ránnjážiid priváhtanákkuid, nákkuid priváhta soahpamušaid alde dahjeváidagiid priváhta servviid hárrái. Seammáguoská ollu dáhpáhusaide, main almmolašvuohtalea osolaš priváhtarievtti oktavuođain.Siviilaáittardeaddji ii maid sáhte meannudit- áššiid, maid hárrái Stuorradiggi dahje Odeldiggilea cealkán oaivila- mearrádusaid, mat leat dahkkon stáhtaráđis- duopmostuoluid doaimmaid, maiddái hálddahusdoaimmaid,mat gullet duopmárkantuvrraide,ja mearrádusaid maid hárrái čielgasit lea lágasmearriduvvon, ahte daid sáhttá guoddalit dahjeváidit duopmostullui dahje geavahit eará riektevugiidomd. pántema dahje geassingáibádusaRiikarevišuvnnadoaimmaid- áššiid, mat gullet Suodjalusa áittardeaddjái jasiviila bálvalangeatnegasaid áittardeaddjáiGielddaid iešstivrejumi geažil ii sáhte buot mearrádusaid,maid gielddaráđđehus dahje fylkkadiggidahket, ovddidit áittardeaddjái.Siviilaáittardeaddji ja su kantuvra bagaditSiviilaáittardeaddji kantuvra bagada, rávve ja veahkehadaid, geat áigot geavahit Stuorradikki áittardeaddjiortnega.Kantuvra sáhttá maid vástidit riektegažaldagaide,mat gullet dihto váidagii.Váidda Siviilaáittardeaddjái - mii dat leat?Maid váidagii sáhttá čállit?Maid váidin máksá?Go váiddát ášši Siviilaáittardeaddjái, de bivddát áittardeaddjidutkat ášši dahje dili, maid hálddahus(almmolaš eiseválddit) lea meannudan. Áittardeaddjimearrida leago váidda nu vuđolaš, ahte dansáhttá meannudit.Váidda Siviilaáittardeaddjái ja váidda bajit hálddašaneiseválddiideleat guokte sierra ášši. Das giiváidá ášši bajit hálddašaneiseválddiide, lea dábálaččatvuoigatvuohta dasa ahte bajit eiseválddit meannuditášši ođđasit, ja váiddaorgána sáhttá de rievdaditmearrádusa. Dat fas, gii váidá ášši Siviilaáittardeaddjái,bivdá áittardeaddji guorahallat ášši dahjehálddahusdili, ja jus dat dan dahká, de dat cealkáman oaivilis dat lea guorahallamis ovdanboahtánáššiid hárrái. Ii oktage sáhte gáibidit áittardeaddjimeannudit iežas váidaga. Áittardeaddji ii sáhtemaid rievdadit hálddahusmearrádusaid.