Lizardiren poetika pizkundearen ingurumariaren argitan - Euskara

Lizardiri buruzko bibliografía hobetze eta osatzearen bidean Ibon Sarasola bera aipatu behar da
lehen mugarritzat, Gabriel Arestiren Obra Guztiak liburuaren "Euskal Abertzaletasunaren argiak eta
itzalak: Olerkariak" 9 hitzaurrean guda-aurreko belaunaldiaren ikuspegi kritiko guztiz fidagarria
eskeini bait zuen 1976an .
Lizardiren heriotzaren 50 . urteurrena zela eta, 1983an izan ziren ospakuntzek ere haren inguruko
bibliografiaren suspertzea ekarri zuen : Luis Mari Mujikak Lizardiren lirika bideak izeneko liburua
argitaratu zuen 10 Lizardiren lirikari buruzko zenbait alderdi aztertuz ; urte berean, Jakin
aldizkariaren "Lizardiren Olertia" izeneko 29 . ale monografikoak 11 ekarri zituen plazara zenbait
izen konsagraturen lan berriak, hots, 1975ko Xabier Lizardi. Olerkari eta prosista 12 liburuko literatur
azterketen egile izandakoetako bi, Andu Lertxundi eta Angel Zelaieta, eta Lizardiri buruzko
azterlarien artean berri ziren zenbait literatur kritiko ere bai, Jon Kortazar, Juan Mari Lekuona, eta ni
nerau.
Pizkunde aroaren azterketan berriak ginenon arteko lehenak, Jon Kortazarrek, hiru urte
beranduago, 1986an eman zuen argitara La teoría y práctica poética de Lauaxeta 13 tesiaren muina .
Pizkunde aroko idazleon azterketan lan sakon eta dokumentuz egoki horniturikoetan ezarririko lehen
giltzarritzat jo behar da Lauaxetari buruzko hau, eta azterlan honetan zehar aipatuko dira Pizkunde
garaiko eztabaida literarioen ardatzak hobeto ezagutzeko aukera eskaini duten egile beronen beste
zenbait artikulu interesgarri ere .
Berriki, azkenik, Lizardiren bibliografiaren hutsartea handizki bete duen Karlos Otegiren La
poética de `Biotz-Begietan" aurkeztu da 14 , tesi gisa, Deustuko Unibertsitatearen Donostiako
kanpusean, 1991 ean . Azterketa-lan honek Lizardiren Biotz-Begietan liburua isladatzen den poetika
praktikoaren lerro nagusiak azpimarratu ditu, metodologia semiotiko guztiz zehatzaren bidez .
Lizardiren olerkigintzaren alderdi semantikoen azterketan funtsezko izango diren oinarriak bota
dituela esan daiteke, zalantza handirik gabe .
Honela, 1978z geroztik gehienik azterturik dagoen Lizardiren Biotz-Begietan liburuaren arlo
semantikoaren azterketari goren maila eskeini diola esan genezake, 1974ko V . Arrillagaren
Introducción a la poesía de Lizardi izeneko lizentziatura memoriaren lehen ahalegina osatu du 15 ,
Lizardiren unibertso poetikoaren azterketa orokorra eta zehatza eskainiz .
1 .2.2. Metodologiaren azalpena
Gaiari dagokionez ez ezik, metodologiaren aldetik ere Karlos Otegiren Biotz-Begietango
poetikaren azterketa utziezinezko erreferentzia zait tesi-lan honen aurkezpena burutzeko . Helburu bera
izanik, hots, Lizardiren obra poetikoa hobeki ezagutzea, nireaz guztiz bestelako bidea hautatu du
helburu hori iristeko .
Bere lana egiteko hautatu zuen metodologia azaltzean obra literaturaren komunikazio prozesuan
kokatua ikusten duela esaten du, baina aztertzerakoan, "privilegiamos el texto en sí mismo: él es el
9
10
11
12
13
14
15
SARASOIA, I . ; "Euskal Abertzaletasunaren argiak eta itzalak: Olerkariak" in Gabriel Arestiren Obra Guztiak, 1,
Kriselu, Donostia, 1976, 22-28 . or .
MUJIKA, LM . ; Lizardiren lirika bideak, Haranburu, Donostia, 1983 .
"Lizardiren olertia" in Jakin, 29, 1983(urria-abendua), 6-117. or.
LETE, X., ZELAIETA, A. eta LERTXUNDI, A. ; Lizardi, liriko eta prosista, Jakui Aranrzazu-OÜati, 1976 .
KORTAZAR, J .; Teoríaypráctica poética de Lauaxeta Desclée de Brouwer, Bilbo, 1986.
OTEGI, K ; La poética de Biotz-Begietan , 1991, Argitara gabea.
ARRILLAGA, V. ; Introducción a la poesía de Lizard; Lizentziatura Memoria, Deustuko Unibertsitatea, 1974,
argitara gabea.
5