Lizardiren poetika pizkundearen ingurumariaren argitan - Euskara

Biotz Begietan liburuan agertzen den Neskatx urdin yantzia poema 1927kotzat ematen da 67 , baina
1930ko Negu edo Biotz-Begietan liburuan Bizia lo deitzen duen olerkiaren tankera metrikoa duenez,
Euskal Esnalea aldizkarian 1929an argitaratu zuen 68 bertsioa baino geroagokotzat jo behar da, eta
1927koa lehenego aldiz burututzat eman zuen datatzat hartuz .
Ohar metrikoak :
Ahapaldiaren egitura eta ahapaldiak multzokatzeko era aldatu egin zuen Euskal Esnaleako
1929kotik 1927kotzat ematen duen Biotz Begietangora .
Zaharragotzat ematen dugun 1929ko bertsioan ahapaldiak ez dira bertso errenka luze eta kopuru
ezberdinekoak, BB .ko bertsioan agertzen diren b ezala . EE.ko 1929ko bertsioan bertsoak lauko
ahapaldietan multzokatzen dira hasieratik amaieraraino errima binarioaz :
$
Zebillela, ats epel bat, 7usaiez
joria, 6a
dama ; ta adar beltzetan 7erne
da bizia. 6a
Gainerakoan, ahapaldiak multzokatzeko era aldatzeke geratuko da, orainarte ikusi ditugun
bertsioen arteko aldaketetan beti gertatu ohi den moduan (gehienetan poema osoaren egitura
aldakaitza da) . Poema honetan hiru zati bereizten dira lehen bertsioan eta bigarrenean . Lehen zati
batean se¡ ahapaldik osatua, bigarrena hamaika ahapaldiz eta hirugarrena, berriz, lau ahapaldiz .
Ohar literarioak :
Bi bertsioen arteko ezberdintasun nagusiak :
1 .- Ahapaldien egitura: EE1929koa klasikoa, BB1927ko Urte-Giroak poeman erabilitakoaren
tankerakoagoa bilakatzen du.
2 .- Maiuskulek pertsonifikazioak adierazten dituzte olerki honetan ere :
Loreil-laño goiztar
Egunak biztu dio Egun ek
Eguzki itzulberriak
Egun-eunez
Udaberria
Ohargarri da 1929ko bertsiotik Biotz-Begietangora doan aldea, mugatutik mugagabera aldatu
du, izen propioa balitz bezala hartuz BB .ko bertsioan . Hala ere gainerako pertsonifikazio guztiak
aldatu gabe utzi zituen . Ezberdintasuna nabarmentzen duen bakarra azkenekoa da "Udaberria" eta
1927ko BB .ko bertsioan minuskulaz ageri da, beraz ez du pertsonifikaziotzat ematen .
3 .- Aldaketa ortografikoak eta dialektalak daude, sortu nahi duen mintzaira literarioaren
batasunaren aide:
67 83-87. or.
arki det > dut
eztago > ez dago
laño- > laifio
oñak > oiñek (erg . p l )
lenen > leenen
gañean > gaiñean
68 in Euskal Esnalea, 303, III-1929, 39-41 . or.
540