Lizardiren poetika pizkundearen ingurumariaren argitan - Euskara

atalaren barruan . Hurrengo beste artikulu batean "De nuestro mundillo literario" 179 delakoan sariketa
literarioen gaiarekin jarraitzen du, eta gauza bera esan genezake "Chismorreo literario" 180
artikuluaz . Giroa berotzen, prestatzen ari da sariketa literarioek maila egokia lor dezaten eta
idazleak ausar daitezen haietan eskuhartzen .
Eta "Zizka-Mizka" 181 artikuluan Kirikiñoren erretiroa dela eta egiten dion bihotz-agurketaren
ondoren, handik hilabetetsu inguruan, aipatzeñ da lehen aldiz sariketaren gaia, zehazki "El escritor
euskerico" 182 artikuluan .
"El futuro premio Kirikiño" 183 artikuluan dago jasoa "Kirikiño saria"ren asmoaren jatorria :
Zumarragako Euskeraren Eguneko literaturaren inguruko bilera batean sortu ornen zen asmo hau, nahiz
eta aurretik Euzkadi egunkariaren euskal orritik, Zinkunegik urtean euskaraz argitaraturiko
artikulurik onenarentzako sari iraunkor bat irastea proposatua ornen zuen .
Honela hartu zuen taxuera, beraz, Kirikiño sariaren asmoak . Helburua, Kirikiño omentzeaz gain,
egunkarietako idazleei aintza apur bat eskeintzea izan zen, eta egunkarietan ere euskerarentzat
bazterreko txokoak eman gabe, azalak eta lehen orriak eskaintzeko zioa ematea, sariaren garrantzia
zela eta.
1929an bertan, eta artean sariaren gaia behar bezala borobildu gabe zegoelarik, Kirikiño idazlea
hil egin zen . Lizardik mañariarraren ehorzketa eta elizkizunetara joan zelarik, barne sentimenduz
kutsaturiko egun haren deskriptzio sarkorra egiten du "Hora triste" artikuluan 184.
Haren jarraian hurrengo hiru hilabeteetan Kirikiño sariaren aldeko giroa berotzearren, zenbait
artikulu argitaratu zituen Lizardik, "Kirikiñoren omenez" 185 delarik horien anean aipagarriena . 1929
urteak aurrera egin ahala, Lizardi konturatua zen proiektuak ez zuela aurrera egiten . Euskaltzaleak
erakundearen 1929ko martxoko aktak elkarte honek sariaren gaiari buruz duen irizpidea estimagarria
izan arren, herri-harpidetzak ez du aurrera egiten .
"Por último y a propuesta del Presidente señor Echegaray se acordó hacer constar el gran interés
de la federación por la realización de los fines del Premio Kirikiño, interés que deberá ser mostrado
por todas las entidades federadas en relación con la comisión nombrada para la organización de dicho
premio" 186 .
Euskaltzaleak erakundeak bere oniritzirik garbiena adierazi arren, Lizardik proiektuak porrot
egingo duela ikusten du, eta horren lekuko dira apirila eta maiatza bitarteko bi artikulu, beren
178
179
180
181
182
183
184
185
186
apareció por primera vez la firma de "Lizardi'tar Xabier" en una polémica sobre la preferencia de la Prensa o de
las escuelas . Algunas expresiones de sus primeros artículos nos hacían inclinarnos francamente a decidir si era o no
euskaldunberri . . a poco, a muy poco, reconocíamos al hombre que lee con cuidado y se aprovecha de los aciertos de
los buenos hablistas" .
LIZARDI, X. ; "Un héroe mal estimado" in Euzkadi, 1928-8-27, 1 . or . ; K-L 122-124 . or.
LIZARDI, X . ; "De nuestro mundillo literario" in Euzkadi, 1928-8-30, 1 or . ; K-L 130-132. or.
LIZARDI, X . ; "Chismorreo literario" in Euzkadi, 1928-9-9, 1 . or. ; K-L 132-135. or
LIZARDI, X . ; "Zizka-Mizka" in Argia, 386, 1928-9-9, 1 . or . ; K-L 135-136. or .
LIZARDI, X. ; "El escritor euskérico" in Euzkadi, 1928-10-11, 1 . or. ; K-L 136-138 . or
LIZARDI, X. ; "El futuro premio Kirikiño" in Euzkadi, 1928-10-12, 1 . or . ; K-L 138-140 . or.
LIZARDI, X. ; «Hora triste" in Euzkadi, 1929-2-8, 1 . or . ; K-L 203-206 . or. Lizardik deskribapenak egiteko duen
gaitasun bereziaren adibidetzat aipa liteke, "Tristezas de un jocoso sentimental" delakoarekin batera . Zaitegik
gorderiko Lizardiren paperen arrean jasoa dago Kirikiñoren errekordatorioa .
LIZARDI, X. ; "Kirikiñoren omenez" in Euzkerea, 1929-2-15, 23. or. ; K-L 206. or .
in Eusko Ikaskuntz.aren Deia, 1929-3-5, 11 . or .
58