Lizardiren poetika pizkundearen ingurumariaren argitan - Euskara

orokorrean, konparazioak, adjetiboak, metaforak orokorrean berberak dira, baina hautatuak, bere
indar ebokatzaile edo estetikoaren muera, melodramatikoa edo sentimentalegia, "emeegia" iruditu
zaiona baztertuz. Txoriari dagozkion sentimenduak bere egiten ditu, esklamazioak poetarenak
bihurtu dira guztiak eta galdera erretorikoek txoria bigarren pertsonatzat hartzen dute ; bestalde
aditzaren denbora orainaldira aldatu du, akzioa gerturatuz eta indar gehiago emanez .
Narraziotik olerkira igarotzean eginiko aldaketek Lizardiren olerkigintzaren sortze prozesuaren
zenbait konstante nabarmenerazten dituzte :
Kontatze eta deskripzio teknikei dagokienez aldaketa nabariak ematen dira . Narrazioak
bizitasun berezia hartzen du : olerkian aditzak isildu dira, leku, giro eta bestelako datu kontestualak
ez dira zehatz-mehatz deskribatzen hurbiltasun eta urruntasunaren planoan, txaplastaka bezala izendatu
egiten dira eta horietako zenbaiten kolore, argi edo bestelako zertzelada plastikoz margotzen .
Kontatze-motari dagokionez, zeharkako estiloa bakarrik erabiltzen du ipuinean, olerkian berriz,
elkarrizketak sarrerazi ditu, hegaztien artean, neskatxaren eta txolarrearen artean, eta baita
olerkariaren eta txoriaren arrean. Zeharkako estiloa eta zuzena konbinatu ditu .
Era berean, narrazioaren espresibitatea eta emozio indarra areagotu nahi duen unetan lehenalditik
orainaldira igarotzen da.
Ipuinean dagoen giro melodramatikoa gailentzen ahalegintzen da, amaiera laburtu eta ipuinean
dituen tinte kargatuegiez arintzen . Baina txoriaren azken gauaren azalpena zehazkiago deskribatzen du
eta lehio-harrian eroritako gorpuztxo hilaren dramatikotasuna bereziki azpimarratua ageri da
olerkian .
47 0