17.06.2016 Views

Dicionario Etimologico Da Lingua Portuguesa, de Antenor Nascentes

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

.. RABIA<br />

.<br />

.<br />

Em<br />

.<br />

.<br />

Quite — .-130 Rábula<br />

sai-, ir. mod. avquiticr cora o sentido <strong>de</strong> pagar<br />

(Brachet) (M. Lübko, REW, 60ao) .<br />

A.<br />

Coelho tirón do esp. quitar. C. Michaehs pren<strong>de</strong><br />

ao fr., do lat. quietare, que <strong>de</strong>u quittarc (Gíüósário<br />

do Cano, da Ajuda)<br />

_ „„-,„<br />

QUITE Do cat. quiti (fci. i-iubke, REW,<br />

G958, on<strong>de</strong> alias só está o are. quito) ou do<br />

ir quitlc (Nunes, Crcsi. Are, 593), cfr. ryinuJic<br />

fr. quiiiar. A origcm remota é o lat. quietu,<br />

quieto O eredor <strong>de</strong>ixa tranquilo o <strong>de</strong>vedor que<br />

naga a divida; cfr. pagar, vacare. A. Coelho<br />

consi<strong>de</strong>ran um <strong>de</strong>verbal <strong>de</strong> quitar. Brachet<br />

apresenta qvAeiu já cora o sentido <strong>de</strong> quite<br />

mim texto carlovingin, a Lecc Longobardorum,<br />

2, 11: "F,t si <strong>de</strong> una indiciaría fucrit ad dies<br />

XII, antc.auam cat ad. exercitum sit quietus".<br />

Na lin.o'ua* arcaica significa livre: os macebos<br />

acordará ledos e uñaos e quites do ioda efermida<strong>de</strong><br />

(Crónica da tomada <strong>de</strong> Lisboa, apud<br />

Nunes, Crc.st. Are, 144) .<br />

QUITINA — De chit, raíz do gr. chitan,<br />

túnica, e suf. ina.<br />

QUITINÓFORO — De quitina, q. v., e<br />

gr. phorós, portador.<br />

QUiTON — Do gr. chitan, túnica (Figueiredo)<br />

suf.<br />

QUITONIDA — Do gr. chilún, túnica, e<br />

ida.<br />

QUIXOTADA — De Quinóte, persenagem<br />

ridículo i<strong>de</strong>alizado pelo escritor cspanhol Miguel<br />

<strong>de</strong> Cervantes, e suf. ada.<br />

QUIXOTESCO — De Quixote (v. Quijotada)<br />

e suf. esco.<br />

QUIXOTISMO — De Quizóte (v. Quijotada)<br />

e suf. ismo.<br />

OUTZILA V. Quczila.<br />

ÓUIZÍLIA — V. Quczila.<br />

QUOCIENTE — Do lat. 'quolicnic, do adv.<br />

quoliens (quoties), quantas vezes, tratado como<br />

se fósse um adjetivo; esp. cuociente, it. quozicnte,<br />

fr. quotient.<br />

QUOTA — Do lat. quota, scilicet parle,<br />

quanta parte, a parle que toca a cada um;<br />

esp. cuota, cota, it. quota, fr. colé.<br />

QUOTIDADE — Do lat. quot quanto, e<br />

suf.<br />

ida<strong>de</strong>.<br />

QUOTIDIANO — Do lat. quolidianu, do<br />

cada dia.<br />

HA — Do lat. rana; esp., it. rana, fr. ant.<br />

raine, mod. grcnoullle (dum dim.).<br />

RABACA — Do lat. rapada.<br />

RABADIDHA — De rabada c suf. ilha (A.<br />

Coelho). Figueiredo compara com o esp. rabadilla.<br />

RABALVO — De rabo e alvo.<br />

RABANADA — 1 (pancada) : vez <strong>de</strong><br />

'rabadada (Cornu, Port. Spr., § 199, G. Viana,<br />

Apost., II, 324-5, A. Coelho). — 2 (fatia) : Do<br />

esp. rebanada, fatia <strong>de</strong> pao, com a por influencia<br />

do r (G. Viana, Apost., II, 325, 317, C.<br />

Michaélis, BL, III, 182) . Alias a rabanada em<br />

esp. é torrija. No sentido <strong>de</strong> pé <strong>de</strong> vento, G.<br />

Viana, Apost., II, 324, pren<strong>de</strong>n ao malaio rabana,<br />

especie <strong>de</strong> atabales. No Vocabulario nfio<br />

distingue do primeiro.<br />

RÁBANO — V. Rábao.<br />

RABAO — Do gr. rháphanos pelo latim<br />

raphanu; esp. rábano, it. rafa.no, fr. rave.<br />

O ph <strong>de</strong>u p, que se abrandou em b e <strong>de</strong>pois<br />

<strong>de</strong>generou em v. V. Cornu, Port. Si>r., § 185,<br />

Nunes, Gram. Hist., 100, 109.<br />

RABAVENTO — De rabo, a e vento.<br />

RABAZ — Do lat. rapacc, que rouba.<br />

RAB'DITA — Do gr. rhábdos, vara, e sufixo<br />

ita.<br />

RABDOCÉLEO — Do gr. rhábdos, vara,<br />

koilos, cóncavo, e suf. eo.<br />

RABDOFÁNIO — Do gr. rhábdos, vara,<br />

•plian, raiz <strong>de</strong> phaíno, parecer, o suf. io.<br />

RABDÓIDE — Do gr. rhabdoeidós, seme-<br />

Ihante a urna vara.<br />

RABDOLOGIA — Do gr. rhábdos, vara,<br />

lógos, tratado, e suf. ia.<br />

RABDOMANCIA — Do gr. rhabdomautela,<br />

adivinhacáo por meio <strong>de</strong> varinhas.<br />

RABDOMIOMA — Do gr. rhábdos, vara,<br />

o <strong>de</strong> mioma, q. v.<br />

RABDOSCOPIA — Do gr. rhábdos, vara,<br />

skop. raiz do skopóo, olhar, e suf. -ia.<br />

RABECA — Do ár. rabab, com imala<br />

(a—e) rabeb (Diez, Dio., 209, Dozy, Eguilaz,<br />

Devic, M. Lübko, A. Coelho, Lokotsch) . G.<br />

Viana, Apost., II, 325-7, tirou do fr. ant. rebec,<br />

<strong>de</strong> cujo étimo arábico duvida, tendo-se<br />

dado a alteracao do e para a <strong>de</strong>ntro do portugués,<br />

por influencia do r.<br />

Arrabil.<br />

RABEL — V.<br />

REBELAICO, RABELESIANO — De Eobelais,<br />

sobrenome <strong>de</strong> um escritor francés (i<br />

1553)<br />

RABELO De rabo e suf. elo.<br />

RABETA — De rabo e suf. cta.<br />

RABÍ — Do hebr. rabbi, mcu mostré.<br />

— Do lat. °rabia em vez <strong>de</strong> ra-<br />

raiva.<br />

RABIALVO — De rabo c alvo.<br />

bies,<br />

RABIAR — Do esp. rabiar, enraivecer,<br />

dañar (G. Viana, Apost., II, 329).<br />

RABICaO — De rabo e cao (branco, cfr.<br />

cas), segundo A. Coelho. O esn. tem rabicano.<br />

Figueiredo poe em dúvida a existencia do vocábulo.<br />

RÁBICO — Do lat. rabies, raiva, e sufixo<br />

ico.<br />

RABICURTO — De rabo e curto<br />

RÁBIDO — Do lat. rabldu.<br />

RABIFORCADO — De rabo, forca e <strong>de</strong>sinencia<br />

ado. /<br />

RABIGATO — De rabo c gato.<br />

RÁBICO — De rabo e suf. iqo<br />

RABIJUNCO — Do rabo e junco.<br />

RABIL — V. Arrabil.<br />

RABILA — De rabo.<br />

RABILHA — V. Rabila.<br />

RABILONGO — De rabo e longo.<br />

RABINO — 1 (sacerdote israelita) : De<br />

rabí, q. v. Sobre a terrñinacao Lokotsch manda<br />

ver Zeitschrift für <strong>de</strong>utsche Wortschopfung,<br />

I, 04. — 2 (travesso) : A. Coelho <strong>de</strong>riva <strong>de</strong><br />

rabo e Figueiredo, com dúvida, <strong>de</strong> rabia.<br />

RABIÓLO Do fr. rabióle (Figueiredo).<br />

RABIOSO — Do lat. rabiosu.<br />

RABIOSQUE, RABIOSTE, RABIÓTE — Do<br />

rali o.<br />

RAB'IPRETO — De rabo e preto.<br />

RABIRRUIVO — De rabo e ruivo.<br />

RABISCA — De arabisca, <strong>de</strong>rivado <strong>de</strong> árabe,<br />

traco confuso e ininteligível, como os caracteres<br />

árabes (G. Viana, Apost., II, 32S-9),<br />

étimo que traz a dificulda<strong>de</strong> do refórco do r;<br />

ou <strong>de</strong> rabo, segundo A. Coelho.<br />

RABJSCO — De rabisca.<br />

RABISCOELHA — De 7'a&o e coelho.<br />

RABISSACA — Do rabo e sacar.<br />

RABISSALTAO — De rabo e saltáo.<br />

RABISSECO — De rabo e seco.<br />

RABISTECO, RABISTEL — De rabo.<br />

RABITA — De rabo.<br />

RABO — Do lat. rapu, rábao (A. Coelho,<br />

Ribeiro <strong>de</strong> Vasconceloz, Gram. Hist., 81). I/I.<br />

Lübke, REW, 7005, nao dá a forma port. Esp.<br />

rabo. Há urna dificulda<strong>de</strong> semántica irresolvida.<br />

RABO-LEVA — De rabo e levar. E' o.brin.<br />

quedo carnavalesco <strong>de</strong> pregar um rabo <strong>de</strong> pa«<br />

peí as costas <strong>de</strong> urna pessoa.<br />

RABONA — Fem. substantivado <strong>de</strong> rabao,<br />

rabudo. E' um casaco <strong>de</strong> longas abas.<br />

RABOTE — Do fr. rabot (A. Coelho).<br />

RABUGEM — Do rad. do lat. rabies, raiva,<br />

RÁBULA — Do lat. rábula.<br />

e suf. ugem.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!