26.02.2013 Views

isahluko 1 - UKZN ResearchSpace - University of KwaZulu-Natal

isahluko 1 - UKZN ResearchSpace - University of KwaZulu-Natal

isahluko 1 - UKZN ResearchSpace - University of KwaZulu-Natal

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

4.1 ISINGENISO<br />

ISAHLUKO 4<br />

UHLAKA LWENJULALWAZI KANYE NOHLAKA<br />

LWEMICABANGO YOCWANINGO<br />

Esahlukweni esedlule ngikhulume ngomklamo nezindlela zokuqhuba ucwaningo.<br />

Ngikhulume nangezindlela ezasetshenziswa ukuhlaziya okutholakele ngachaza<br />

nangenkambiso yocwaningo elungileyo ukuthi yalandelwa kanjani ekuqhubeni<br />

ucwaningo. Ngale kwalokhu, ngixoxe nangocwaningo oluyisivivinyo olwenziwa ukuze<br />

kuhlolwe amathuluzi ayezosetshenziswa ocwaningweni lwangempela. Kulesi sahluko<br />

ngizokhuluma ngohlaka lwenjulalwazi kanye nohlaka lwemicabango yalolu cwaningo.<br />

Ngizochaza ngenjulalwazi esetshenzisiwe kanye naleyo micabango noma imibono<br />

esetshenziswe kulolu cwaningo, ukuze kucace ukuthi ukusetshenziswa kwayo kunamuphi<br />

umqondo. Ukwenza lokhu, ngaphambi kokuba ngichaze ngohlaka lwenjulalwazi yalolu<br />

cwaningo, ngizoqala ngokuthi ngichaze ukuthi iyini yona injulalwazi. Okuyolandela<br />

ngiyobe sengiveza isithombe esicacile ukuthi kukhulunywa ngani lapho kukhulunywa<br />

ngohlaka lwenjulalwazi. Emva kwalokho ngiyobe sengichaza injulalwazi okuyiyona<br />

esetshenziswe njengensizakuhlaziya yolwazi olutholakele. Ngizobe sengixoxa kafushane<br />

ngezinjulalwazi ezimayelana nokufunda ulimi. Lapho sengikuchazile lokhu, ngiyobe<br />

sengichaza ngohlaka lwemicabango, ngiphinde ngichaze nangaleyo micabango<br />

esetshenziswe njengohlaka lwemicabango. Ngizoveza nobudlelwano obukhona phakathi<br />

kwalokhu kokubili ukuze kucace kahle ukuthi lokhu kusetshenziswe lapha ngasizathu<br />

sini.<br />

4.2 INJULALWAZI / INSIZAKUHLAZIYA (THEORY)<br />

I-The Amarican Heritage Dictionary (2001), ichaza injulalwazi/ insizakuhlaziya ngokuthi<br />

yiqoqo lezitatimende (set <strong>of</strong> statements) noma inqubomgomo noma inkambiso eyakhiwe<br />

ukuchaza amaqiniso ngesimo esithile noma ubunjalo bento, noma ukusebenza kwento<br />

ethile. Kungaba yiqembu elithile labantu, isimo noma isikhungo esithile, ikakhulukazi<br />

114

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!