26.02.2013 Views

isahluko 1 - UKZN ResearchSpace - University of KwaZulu-Natal

isahluko 1 - UKZN ResearchSpace - University of KwaZulu-Natal

isahluko 1 - UKZN ResearchSpace - University of KwaZulu-Natal

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ikwazi ukuzitholela ngokwayo ebingakwazi; kanti futhi uthishambumbulu uyakhuluma<br />

nje abafundi balalele, ekubeni umholi nomlawuli ongumelekeleli wengane ekilasini eba<br />

nenkulumo-mpendulwano eqhubekayo nekilasi lakhe (Rhodes & Bellamy, 1999).<br />

Kanjalo futhi, umholi nomlawuli wokufunda kumele akwazi ukuqamba indlela<br />

ezokwenza abafundi bacacelwe okufundwayo, akwazi ukubacathulisa baze bafike<br />

ekwazini.<br />

Ngokwehlo lenjulalwazi i-social constructivist, ukufunda okubhaliwe kunezimpawu<br />

eziningi. Okokuqala nje, ukufunda kusondelene nokwenzeka emqondweni (cognitive<br />

behaviour) futhi kuhlanganisa izinto ezintathu eziphathelene nombhalo nolimi (ulwazi<br />

lokubona / lokuhlonza amagama ‘word recognition’, nama-‘phonographic features’<br />

kanye nokwakheka kwemisho ‘syntax’, kanye nezinto ezintathu ezisondelene<br />

nokusemqondweni (background knowledge, intratextual perceptions, and-<br />

metacognition). Okwesibili, ukufunda okubhaliwe kungabukwa njengento eyenzeka<br />

ngenxa yokwenzeka emphakathini kanye nenhlalo yabantu ngenxa yokuthi izinto<br />

ezenzeka emphakathini zineqhaza ezilibambile kokwenziwa umfundi wombhalo.<br />

Okwesithathu, ukufunda okubhaliwe kuhambisana nesimo esithile (is situational) ngoba<br />

abafundi abehlukene bafunda imibhalo ezindaweni ezahlukene ezingefani, okuyinto nayo<br />

enomthelela. Isibonelo; abafundi bemibhalo baye bakhombise amazinga okufunda<br />

ahlukahlukene kuye ngohlobo lwemibhalo abayifundayo nezindawo abakuzo (Cheng,<br />

2003; Bernhardt, 1991). Isibonelo; akulula nje ukuba umfundi wasedolobheni afunde<br />

kahle ngempumelelo futhi aqonde umbhalo okhuluma ngethala lemikhonto, igoqo<br />

lengulube, ukusinda ngobulongwe, ukwakha inqolobane uma engakaze akubone noma<br />

aphile kukho; kodwa umfundi wasemakhaya unaso ngokucacile isithombe ngalezi zinto,<br />

ngakho kungaba lula lapho engafunda umbhalo ehlangabezana nalezi zinto azaziyo.<br />

I-social constructivism iyahambisana nenqubomgomo ye-Outcomes Based Education 7<br />

.<br />

Lokhu kungenxa yokuthi abafundi bemibhalo basebenzisa amakhono okuhlanganisa<br />

7 I-Outcomes Based Education yindlela esetshenziswa ngothisha baseNingizimu Afrika yokufundisa<br />

okwamanje nakuba uNgqongqoshe wezeMfundo Yamabanga Aphansi, u Angie Motsekga, esememezele i-<br />

119

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!