Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

126 ISIS ONTSLUIERD
Als men tegen een vrome brahmaan of fakir beweerde dat iedereen zich
kan onderhouden met de geesten van de doden, zou men hem choqueren
door iets wat hem een godslastering zou toeschijnen. Zegt het slotvers van
het Bhågavata-Puråña niet dat dit hoogste geluk alleen is weggelegd voor
de heilige sannyåsì’s, de goeroes en yogì’s?
Lang voor ze zich ten slotte van hun aardse omhulsel bevrijden, krijgen
de zielen die alleen goede werken hebben verricht, zoals die van de
sannyåsì’s en vånaprastha’s, het vermogen om zich te onderhouden met
de zielen die hen naar de svarga zijn voorgegaan.
(108)
Hier zijn de pitri’s geen genii maar de geesten, of beter gezegd de zielen,
van hen die zijn heengegaan. Maar ze zullen vrijelijk communiceren
met alleen hen van wie de atmosfeer even zuiver is als die van henzelf, en
van wie ze de vrome kalåßas (aanroeping) kunnen beantwoorden zonder
gevaar te lopen hun eigen hemelse zuiverheid te bezoedelen. Wanneer de
ziel van de bezweerder såyujya, of het volkomen één-zijn in essentie met
de universele ziel, heeft bereikt, wanneer de stof geheel is overwonnen,
dan kan de adept elke dag en elk uur vrijelijk in contact komen met hen
die, hoewel niet gehinderd door hun lichamelijke vorm, zelf nog steeds
voortgaan door de eindeloze reeks transformaties die behoren tot de geleidelijke
nadering tot de paramåtman, of de verheven universele ziel.
Wanneer we bedenken dat de christelijke kerkvaders voor zichzelf en
hun heiligen altijd de benaming ‘vrienden van God’ hebben opgeëist, en
weten dat ze die uitdrukking, naast vele andere hebben ontleend aan het
vocabulaire van de heidense tempels, dan is het niet meer dan natuurlijk te
verwachten dat ze er de pest in hebben wanneer er op die rituelen wordt
gezinspeeld. Omdat ze in de regel onwetend waren, en biografen hadden
die even onwetend waren als zijzelf, konden we in de berichten over hun
gelukzalige visioenen niet verwachten zulke prachtige beschrijvingen te
vinden als bij de heidense klassieken. Ongeacht of aan de visioenen en
objectieve verschijnselen waarop zowel de woestijnvaders als de hiëro -
fanten van het heiligdom aanspraak maken, geen geloof moet worden
gehecht, of dat ze als feiten moeten worden aangenomen, stelt de schitterende
beeldspraak waarvan Proclus en Apuleius gebruikmaken bij het vertellen
van het kleine gedeelte van de laatste inwijding dat ze durfden te
onthullen, de gestolen verhalen van de christelijke asceten volkomen in de
schaduw, ook al waren deze bedoeld als getrouwe kopieën daarvan. Het
verhaal van de verzoeking van St. Antonius in de woestijn door de vrouwe -
lijke demon is een parodie op de voorafgaande beproevingen van de neofiet
gedurende de Mikra of kleine mysteriën van Agrae – de rituelen bij de