Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

OOSTERSE KOSMOGONIEËN EN BIJBELVERHALEN 215
drukt, werd zijn naam ‘aldus door de ophieten verlaagd tot de benamingen
van de ondergeschikten van de schepper; de laatste twee namen zijn die van
de geesten van vuur en water’.
Ialdabaoth, die door verschillende sekten als de God van Mozes wordt
beschouwd, was geen zuivere geest; hij was eerzuchtig en trots, verwierp
het spirituele licht van de middelste ruimte dat hem door zijn moeder
Sophia-Achamoth werd geboden, en begon zelf een eigen wereld te scheppen.
Geholpen door zijn zonen, de zes planeetgeesten, bracht hij de mens
voort, maar deze bleek een mislukking te zijn. Hij was een monster, zonder
ziel, onwetend, en kroop als een stoffelijk beest op handen en voeten
over de grond. Ialdabaoth werd gedwongen de hulp van zijn spirituele
moeder in te roepen. Ze verschafte hem een straal van haar goddelijke
licht, schonk de mens op die manier leven, en begiftigde hem met een ziel.
En nu begon de vijandschap van Ialdabaoth tegen zijn eigen schepsel. De
mens volgde de impuls van het goddelijke licht en steeg steeds hoger in
zijn aspiraties; al heel snel begon hij niet het beeld te vertonen van zijn
schepper Ialdabaoth, maar veel meer dat van het hoogste wezen, de ‘oorspronkelijke
mens’, Ennoia. Daarop werd de demiurg vervuld van woede
en afgunst; en terwijl hij vol afgunst naar de afgrond van de stof keek,
werd zijn door hartstocht vergiftigde blik plotseling daarin als in een spiegel
weerkaatst; de weerspiegeling kwam tot leven, en uit de afgrond rees
Satan op, de slang, Ophiomorphos – ‘de belichaming van jaloezie en doortraptheid.
Hij is de vereniging van al wat laag is in de stof, met de haat,
afgunst en sluwheid van een spirituele intelligentie.’ 1
Steeds wrok koesterend over de volmaaktheid van de mens schiep
Ialdabaoth daarna de drie natuurrijken, het mineralen-, planten- en dierenrijk,
met alle kwade instincten en eigenschappen. Omdat Ialdabaoth niet in
staat was om de boom van kennis te vernietigen, die zowel in zijn sfeer als
in alle andere planeetsferen groeit, en eropuit was om de ‘mens’ los te
maken van zijn spirituele beschermster, verbood hij hem van de vruchten
ervan te eten, uit angst dat deze aan de mensheid de mysteries van de
hogere wereld zouden openbaren. Maar Sophia-Achamoth, die de mens
die ze had bezield, liefhad en beschermde, zond haar eigen geest, Ophis,
in de gedaante van een slang om de mens aan te sporen het zelfzuchtige en
onrechtvaardige gebod te overtreden. En ‘de mens’ werd plotseling in staat
de mysteries van schepping te begrijpen.
Ialdabaoth wreekte zich door het eerste mensenpaar te straffen, want de
mens had zich door zijn kennis al een metgezel verschaft uit zijn spiritu ele
en stoffelijke helft. Hij zette man en vrouw gevangen in een kerker van
1
King, The Gnostics and Their Remains, 2de ed., blz. 97.
(185)