Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

16 ISIS ONTSLUIERD
(13)
kwellingen de betekenis ervan volkomen verdraaid. Volgens zijn leer moeten
we, wanneer van Sodom en Gomorra wordt gezegd dat ze lijden onder
het ‘eeuwige vuur’, dit slechts zo opvatten, dat dat vuur niet wordt geblust
vóór beide steden geheel zijn verwoest. Maar wat betreft het hellevuur
moeten de woorden in de striktste zin van oneindige duur worden opgevat.
Dat is het gebod van de geleerde geestelijke. Want de duur van de straf van
de zondaars moet evenredig zijn aan het eeuwige geluk van de rechtvaardigen.
Zo zegt hij: ‘Zij [sprekend over de zondaars] zullen eij~ kovlasin
aijwvnion, de eeuwige straf, ingaan, maar de rechtvaardigen zullen eij~ zwh;n
aijwvnion, het eeuwige leven, ingaan’. 1
Eerw. T. Swinden 2 vult, als hij commentaar geeft op de beschouwingen
van zijn voorgangers, een heel boekdeel met onweerlegbare argumenten,
die moeten aantonen dat de hel in de zon is gelokaliseerd. We vermoeden
dat de eerwaarde denker de Openbaring in bed heeft gelezen, en daardoor
een nachtmerrie kreeg. Er zijn twee verzen in de Openbaring van
Johannes (16:8-9) die als volgt luiden: ‘En de vierde engel goot zijn offerschaal
leeg over de zon, waardoor ze de mensen kon verbranden met haar
vuur. De grote hitte verzengde de mensen en ze lasterden de naam van
God.’ Dit is eenvoudig een pythagorische en kabbalistische allegorie. Het
denkbeeld is noch nieuw bij de bovengenoemde schrijver noch bij
Johannes. Pythagoras plaatste de ‘sfeer van zuivering in de zon’; bovendien
lokaliseerde hij die zon met zijn sfeer in het midden van het heelal, 3
een allegorie die een dubbele betekenis heeft. Ten eerste, symbolisch, de
centrale, spirituele zon, de hoogste godheid. Elke ziel wordt bij het be -
reiken van dit gebied van haar zonden gezuiverd, en verenigt zich voor
altijd met haar geest, na eerst in alle lagere sferen te hebben geleden. Ten
tweede, door de bol van zichtbaar vuur in het midden van het heelal te
plaatsen, onderwees hij eenvoudig het heliocentrische stelsel, dat tot de
mysteriën behoorde, en alleen in de hogere graad van inwijding werd meegedeeld.
Johannes geeft aan zijn woord een zuiver kabbalistische betekenis,
die door geen ‘kerkvader’ kon worden begrepen, behalve diegenen die
tot de neoplatonische school hadden behoord. Origenes begreep die heel
goed, omdat hij een leerling van Ammonius Saccas was geweest; vandaar
dat we hem moedig de eeuwigheid van de helse kwellingen zien ontkennen.
Hij beweert dat niet alleen mensen, maar zelfs duivels (met die term
1
John Tillotson, Sermon 35.
2
Vgl. Tobias Swinden, An Inquiry into the Nature and Place of Hell, Londen,
1714, 1727.
3
Aristoteles spreekt over pythagoreeërs die de sfeer van het vuur in de zon
plaats ten, en haar Jupiters gevangenis noemden. Zie, De caelo, boek 2.