Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

VERDEELDHEID ONDER DE EERSTE CHRISTENEN 149
verhaal over Petrus anders. Simon Petrus, zo zegt dit, was een van hun
eigen broeders, hoewel hij enigszins was afgeweken van de wetten; en de
haat van de joden tegen de apostel en hun vervolging van hem schijnt
slechts in de vruchtbare verbeelding van de kerkvaders te hebben bestaan.
De schrijver spreekt met grote eerbied en in alle eerlijkheid over hem, en
noemt hem ‘een trouwe dienaar van de levende God’, die zijn leven in
soberheid en meditatie doorbracht, ‘in Babylon bovenin een toren woonde’,
gezangen schreef en naastenliefde predikte. Hij voegt eraan toe dat
Petrus de christenen altijd aanraadde de joden niet lastig te vallen; maar
zodra hij dood was, ging er een andere prediker naar Rome, en beweerde
dat Simon Petrus de leringen van zijn meester had veranderd. Hij vond een
brandende hel uit, en dreigde iedereen daarmee; hij beloofde wonderen,
maar verrichtte er geen.
Hoeveel fictie en hoeveel waarheid het bovenstaande bevat, mogen
anderen beslissen, maar het draagt zeker meer het kenmerk van oprechtheid
en waarheid dan de door de kerkvaders ter bevordering van hun doel
samengeflanste fabels.
We kunnen nog gemakkelijker geloof hechten aan die vriendschap tussen
Petrus en zijn vroegere geloofsgenoten, omdat we bij Theodoretus de
volgende mededeling vinden: ‘De nazarenen zijn joden die de GEZALFDE
[Jezus] eren als een rechtvaardig mens, en zich houden aan het Evangelie
van Petrus.’ 1 Petrus was volgens de talmud een nazarener. Hij behoorde tot
de sekte van de latere nazarenen, die zich afscheidden van de volgelingen
van Johannes de Doper, en een rivaliserende sekte werd, en die – volgens
de overlevering – door Jezus zelf werd opgericht.
Uit de geschiedenis blijkt dat de eerste christelijke sekten óf nazarenen
waren zoals Johannes de Doper, óf ebionieten waartoe veel van Jezus’
familieleden behoorden, óf essenen (Iessaens), de Therapeuten-genezers,
waarvan de nazarenen een onderafdeling vormden. Al deze sekten, die
men pas in de tijd van Irenaeus als ketters begon te beschouwen, waren
min of meer kabbalistisch. Ze geloofden in het uitdrijven van demonen
door magische bezweringen, en pasten die methode toe. Jervis noemt
de nabateeërs en andere soortgelijke sekten ‘rondzwervende joodse
exorcisten’; 2 het Arabische woord nabae betekent rondzwerven, en het
en in 1681 door Christopher Wagenseil gepubliceerd in een verzameling, getiteld
Tela Ignea Satanae of ‘De brandende pijlen van satan’ (Altdorf, 2 delen, en door
Jacob Huldrich, als Historia Jeschuae Nazareni, Leiden, 1705). (Zie ook É. Lévi, La
science des esprits, blz. 37-8.)
1
Theodoretus, Haereticorum fabularum compendium, 2:2.
2
John Jervis & White Jervis, Genesis Elucidated, Londen, 1852, blz. 324.