Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

180 ISIS ONTSLUIERD
wicht te hebben op de zwakkere volksmenigte; misschien met dit verschil
dat haar hiërofanten de gegrondheid van hun beweringen en de aannemelijkheid
van hun leringen konden aantonen, terwijl de gelovigen nu tevreden
moeten zijn met blind geloof.
Terwijl de kabbalisten deze mysterieuze en zeldzame gebeurtenis van de
geest die zich verenigt met het aan zijn zorg toevertrouwde sterfelijke deel
aanduidden met ‘de neerdaling van de engel Gabriël’ (dit is een soort al -
gemene benaming daarvoor), de Brenger van Leven, en de engel Metatron,
en de nazarenen deze Hibil-Ziwa 1 noemden, de door de Heer van Verhe -
venheid gezonden afgezant, was deze algemeen bekend onder de naam
‘Gezalfde Geest’.
Het aannemen van deze leer was dus de reden waarom de gnostici
beweerden dat Jezus een mens was die door de Christos of Brenger van
Leven werd overschaduwd, en dat zijn wanhoopskreet aan het kruis ‘Eloi,
Eloi, lama sabachthani’ aan hem ontsnapte op het moment dat hij voelde
dat die bezielende tegenwoordigheid hem ten slotte had verlaten, want –
zoals sommigen beweerden – toen hij aan het kruis hing had zijn geloof
hem werkelijk verlaten.
De eerste nazarenen, die tot de gnostische sekten moeten worden ge -
rekend, geloofden dat Jezus een profeet was, maar hielden in verband met
hem niettemin vast aan dezelfde leer dat bepaalde ‘mensen van God’,
gezonden om volkeren te verlossen en hen op het pad van de deugd terug
te brengen, door het goddelijke worden ‘overschaduwd’. De Codex zegt:
Het goddelijke bewustzijn is eeuwig, en het is zuiver licht, uitgestort
door de schitterende en onmetelijke ruimte (pleroma). Het is de voortbrenger
van de eonen. Maar een van hen ging naar de stof [chaos],
bracht daarin verwarde (turbulentos) bewegingen teweeg, en maakte
haar door middel van een bepaald deel van het hemelse licht geschikt
voor gebruik en om te verschijnen, maar dit was het begin van alle
kwaad. De demiurg [van de stof] maakte aanspraak op goddelijke eer.
Daarom werd Christus (‘de gezalfde’) de vorst van de eonen (machten)
gezonden (expeditus); deze nam de persoonlijkheid aan van een heel
vrome jood, Iesu, en moest hem overwinnen, maar vertrok, na het [het
lichaam] te hebben afgelegd, naar de hemel.’ 2
Later zullen we de volledige betekenis van de term christos en de mystieke
strekking ervan verklaren.
1
Codex Nazaraeus, deel 1, blz. 23.
2
Op.cit., Norbergs voorwoord, blz. iv, v. Vgl. Dunlap, Sõd, the Son of the Man,
1861, blz. 32-3. De demiurg, de schepper van de stoffelijke wereld, is volgens de
nazarenen en gnostici niet de hoogste God (Dunlap, Op.cit.).