Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

OOSTERSE KOSMOGONIEËN EN BIJBELVERHALEN 227
even goede luchtwandelaar te zijn geworden als Abaris uit de tijd van
Pythagoras, maar minder bekwaam dan Simon Magus.
Noch in de Homilieën noch in enig ander vroeg werk van de apostelen
staat iets wat erop wijst dat een van de vrienden en volgelingen van Jezus
hem als iets anders dan een profeet beschouwde. Deze gedachte is even
duidelijk vastgelegd in de Clementijnse geschriften. Afgezien van het feit
dat er te veel ruimte aan Petrus is gegeven om het identiek zijn van de God
van Mozes en de Vader van Jezus vast te stellen, is het hele werk aan het
monotheïsme gewijd. De schrijver schijnt even fel te zijn tegen het polytheïsme
als tegen de bewering over de goddelijkheid van Christus. 1 Hij
schijnt volkomen onbekend te zijn met de logos, en zijn beschouwingen
beperken zich tot sophia, de gnostische wijsheid. Er is geen spoor in te vinden
van een hypostatische drie-eenheid, maar bij Jezus wordt dezelfde
overschaduwing van gnostische wijsheid (christos en sophia) aangenomen
als bij Adam, Henoch, Noach, Abraham, Izaäk, Jacob en Mozes. 2 Deze
personen worden alle op hetzelfde niveau geplaatst, en ‘echte profeten’, en
de zeven zuilen van de wereld, genoemd. Meer dan dat, Petrus ontkent
krachtig de val van Adam; en bij hem stort de leer van de verzoening, zoals
die door de christelijke theologie wordt onderwezen, geheel ineen, want hij
bestrijdt haar als godslastering. 3 Petrus’ theorie over zonde is die van de
joodse kabbalisten, en is zelfs in zekere zin platonisch. Adam bedreef niet
alleen nooit zonde, maar ‘als een ware profeet, bezeten door de geest van
God, die later in Jezus was, kon hij niet zondigen’. 4 Kortom, het hele werk
toont aan dat de schrijver gelooft in de kabbalistische leer van de permutatie.
De kabbala onderwijst de leer van de transmigratie van de geest. 5
‘Mozes is de revolutio van Seth en Abel.’ 6
‘Zeg mij wie de wedergeboorte (de revolutio) teweegbrengt?’ wordt de
wijze Hermes gevraagd. ‘Gods zoon, de enige mens, door de wil van God’,
is het antwoord van de ‘heiden’. 7
‘Gods zoon’ is de onsterfelijke geest die men aan ieder mens toekent.
Deze goddelijke entiteit is de ‘enige mens’, want het omhulsel dat onze ziel
bevat, en de ziel zelf, zijn slechts halve entiteiten, en wanneer de geest niet
(195)
1
Clementijnse Homilieën, 2:12; 3:57, 59; 10:19; 16:15ev; Schliemann, Die
Clemen tinen, blz. 130, 134, 144ev; vgl. Supernatural Religion, deel 2, blz. 347.
2
Clementijnse Homilieën, 2:16-28; 3:20ev.
3
Op.cit., 3:20-1.
4
A. Schliemann, Die Clementinen, blz. 130, 176ev; vgl. Supernatural Religion,
deel 2, blz. 342.
5
Later zullen we deze leer bespreken.
6
Rosenroth, Kabbala denudata, deel 2, blz. 155.
7
L. Ménard, Hermès Trismégiste, 1910, blz. 89-90.