Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

CHRISTENDOM MAAKT KARIKATUUR VAN ESOTERISCH BOEDDHISME 339
geest dan de heidense filosoof uit de oudheid of de tegenwoordige ‘heiden’
aan de andere kant van de Himålaya? Kan hij zich zelfs erop beroemen
evenveel te weten, ook al werkt hij in de volle gloed van de ‘goddelijke’
openbaring? We hebben een boeddhist gekend die vasthield aan de religie
van zijn voorouders, zowel in theorie als in praktijk; en hoe blind zijn
geloof, en hoe dwaas zijn opvattingen over enkele specifieke leringen –
latere entingen van een eerzuchtige geestelijkheid – misschien ook zijn,
toch is zijn boeddhisme in de praktijk veel christelijker in daad en geest
dan het leven van onze doorsnee christelijke priesters en predikanten. Het
feit alleen al dat zijn religie hem gebiedt ‘zijn eigen geloof te eren, maar
dat van andere mensen nooit zwart te maken’ 1 is voldoende bewijs. Het
plaatst de boeddhistische lama onmetelijk veel hoger dan enig priester of
predikant die het als zijn heilige plicht beschouwt om de ‘heiden’ in zijn
gezicht te vervloeken, en hem en zijn religie tot ‘eeuwige verdoemenis’ te
veroordelen. Het christendom wordt met de dag meer een godsdienst van
enkel emotionaliteit. De leer van Boeddha is geheel op het in praktijk brengen
gebaseerd. Een algemene liefde voor alle wezens, voor zowel mensen
als dieren, vormt de kern ervan. Een mens die weet dat hij moet verhongeren
als hij niet zelf aan het werk gaat, en begrijpt dat hij geen zondebok
heeft om de last van zijn ongerechtigheden voor hem te dragen, heeft tien
keer zoveel kans een beter mens te worden als iemand aan wie wordt
geleerd dat moord, diefstal en losbandigheid in één ogenblik zo zuiver als
sneeuw kunnen worden gewassen, indien hij maar gelooft in een God die,
om een uitdrukking aan Volney te ontlenen, ‘eens op aarde voedsel tot zich
nam, en nu zelf het voedsel is van zijn volk’.
1
Uit de vijf geloofsartikelen.