Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

338 ISIS ONTSLUIERD
(288)
blik alwetendheid en magische kracht te verkrijgen; een overduidelijke
tegenstrijdigheid, waaraan de boeddhisten zich evenmin storen als aan
zovele andere. 1
En waarom zouden ze dat doen, wanneer deze tegenstrijdigheden in
feite helemaal geen tegenstrijdigheden zijn? Het zou ongepast zijn als we
over tegenstrijdigheden in de religies van andere volkeren spreken, wanneer
die van ons, naast de drie grote met elkaar strijdende organisaties, het
katholicisme, het protestantisme en de Griekse kerk, duizend en één eigenaardige
kleinere sekten hebben voortgebracht. Hoe dan ook, we hebben
hier een term die door zowel de boeddhistische heilige ‘bedelmonniken’
als de apostel Paulus voor één en dezelfde zaak wordt gebruikt. Wanneer
laatstgenoemde zegt: ‘Als ik de wederopstanding uit de dood [het nirvåña]
zou kunnen bereiken, . . . niet dat ik al zover ben en al volmaakt [ingewijd]
ben’ 2 , gebruikt hij een term die onder de ingewijde boeddhisten algemeen
voorkomt. Als een boeddhistische asceet het ‘vierde stadium’ heeft bereikt,
wordt hij als een rahat beschouwd. Hij brengt allerlei verschijnselen
teweeg, enkel door de kracht van zijn bevrijde geest. Een rahat, zeggen de
boeddhisten, is iemand die het vermogen heeft verkregen om door de lucht
te vliegen, onzichtbaar te worden, de elementen te beheersen, en aller -
lei verbazingwekkende dingen te doen, die gewoonlijk, en ten onrechte,
meipo (wonderen) worden genoemd. Hij is een volmaakte mens, een halfgod.
Hij zal een god worden wanneer hij nirvåña bereikt, want de volgelingen
van Boeddha weten, evenals de ingewijden in het Oude en Nieuwe
Testament, dat ze ‘goden zijn’.
‘Het echte boeddhisme overschrijdt de grens tussen het beperkte en
onbeperkte denken, en spoort zijn volgelingen aan door eigen inspanningen
te streven naar die goddelijke vervolmaking waartoe de mens volgens
zijn leer in staat is, en die de mens die haar bereikt tot een god maakt’, zegt
Brian Houghton Hodgson. 3
Somber en treurig waren de wegen, en met bloed bevlekt de kronkelpaden,
waarlangs de christelijke wereld werd gedreven tot het omhelzen
van het christendom van Irenaeus en Eusebius. En toch, welk recht heeft
onze generatie om te beweren dat ze een van de mysteries van het ‘koninkrijk
van de hemel’ heeft opgelost, als we de opvattingen van de heidenen
van de oudheid niet aannemen? Wat weet de vroomste en geleerdste christen
méér over het toekomstige lot en de vooruitgang van onze onsterfe lijke
1
Le Bouddha et sa religion, Parijs, 1860, hfst. 4, blz. 137.
2
Philippenzen 3:11-12.
3
Essays on the Languages, Literature, and Religion of Nepal and Tibet, Londen,
1874, blz. 20.