Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

DE KERK, WAAR IS ZIJ? 39
eeuwen later zou worden uitgesproken, wat vinden we dan? Welke van de
heilige steunpilaren van de kerk heeft zich ooit verheven tot het niveau
van religieuze verdraagzaamheid en edele karaktereenvoud van de één of
an dere heiden? Vergelijk bijvoorbeeld de hindoe Aßoka, die 300 jaar
v.Chr. leefde, met de Carthaagse Augustinus, drie eeuwen n.Chr. Volgens
Max Müller luidt de inscriptie die men in de rotsen van Girnar, Dhauli en
Kapurdigiri heeft ontdekt, als volgt:
Piyadasi, de door de goden geliefde koning, wenst dat de asceten
van alle geloofsovertuigingen overal kunnen wonen. Al deze asceten
verkondigen gelijkelijk het gebod waaraan mensen zich zouden moeten
houden, en de zuiverheid van de ziel. Maar mensen hebben verschil -
lende meningen en verschillende neigingen. 1
En het volgende schreef Augustinus na zijn doop:
Wonderbaarlijke diepgang hebben uw woorden! waarvan de oppervlakte,
o zie!, vóór ons ligt, uitnodigend voor de kleinen; toch hebben
ze wonderbaarlijke diepgang, o mijn God, wonderbaarlijke diepgang!
Het is ontzagwekkend daarin te schouwen; ja . . . een ontzagwekkend
voorrecht en een siddering van liefde. Uw vijanden [lees: de heidenen]
haat ik daarom hevig; o, laat u hen verslaan met uw tweesnijdend
zwaard, opdat ze niet langer vijanden daarvan zullen zijn, want zozeer
verlang ik ernaar dat ze worden verslagen. 2
Een prachtige christelijke geest, en dat bij een manicheeër die werd
bekeerd tot de religie van iemand die zelfs op zijn kruis nog bad voor zijn
vijanden!
Wie volgens de christenen de vijanden van de ‘Heer’ waren, is niet
moeilijk te raden; de weinigen die behoorden tot de augustijnse kudde
waren zijn nieuwe kinderen en gunstelingen, die wat zijn liefde betreft de
plaats hadden ingenomen van de zonen van Israël, zijn ‘uitverkoren volk’.
De rest van de mensheid was zijn natuurlijke vijand. De krioelende menigten
heidenen waren geschikt voedsel voor de vlammen van de hel, het
handjevol mensen binnen de gemeenschap van de kerk, ‘erfgenamen van
de verlossing’.
Maar, indien zo’n verbanningspolitiek rechtvaardig was, en het voeren
van die politiek ‘een zoete geur’ was in de neusgaten van de ‘Heer’, waarom
werden de heidense rituelen en filosofie dan niet eveneens afgewezen?
(33)
1
Chips, etc., 2de ed., 1868, deel 1, blz. 257.
2
Augustinus, Belijdenissen, boek 12, geciteerd door prof. Draper in The History
of the Conflict between Religion and Science, hfst. 2, blz. 60-1.