Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

CHRISTENDOM MAAKT KARIKATUUR VAN ESOTERISCH BOEDDHISME 331
grondslag van het rijk van gerechtigheid, hebben verwarring gesticht over
de betekenis van zowel de uitspraken van de grote apostel van het christendom
als die van de grote Indiase hervormer. Eerstgenoemden hebben de
betekenis van het woord yucikov~ zozeer gesmoord dat geen lezer zich kan
voorstellen dat het iets te maken heeft met ziel; hierdoor, en door de verwarring
tussen de termen ziel en geest, krijgen bijbellezers slechts een verwrongen
beeld van alles wat met het onderwerp verband houdt; en de
uitleggers van die sûtra konden de betekenis en het doel van de boeddhistische
vier stadia van dhyåna niet begrijpen.
In de geschriften van Paulus wordt de menselijke entiteit in drieën verdeeld
– vlees, het psychische bestaan of de ziel, en de deze beide overschaduwende
en tegelijkertijd innerlijke entiteit, de GEEST. Zijn manier van
uitdrukken is heel duidelijk wanneer hij de anastasis onderwijst – de
voortzetting van het leven van hen die zijn gestorven. Hij beweert dat er
een psychisch lichaam is dat in vergankelijke vorm wordt gezaaid, en een
spiritueel lichaam dat opgewekt wordt in onvergankelijke vorm (1 Cor.
15:42, 44). ‘De eerste mens kwam uit de aarde voort en was stoffelijk; de
tweede mens is hemels (Op.cit. 15:47). Zelfs Jacobus (3:15) stelt de aard
van de ziel vast door te zeggen dat ‘haar wijsheid niet van boven komt,
maar aards, psychisch, demonisch is’ (zie de Griekse tekst). Plato zegt over
de ziel (psuchê) dat ze alles goed doet en succes heeft ‘wanneer ze zich
verenigt met de nous [de goddelijke substantie, een god, zoals psuchê een
godin is]; maar het wordt anders wanneer ze zich met anoia verbindt’. Wat
Plato nous noemt, noemt Paulus de geest, en wat Paulus het vlees noemt,
maakt Jezus tot het hart. De natuurlijke toestand van de mensheid werd in
het Grieks ajpostasiva genoemd, en de nieuwe toestand ajnavstasi~. Met
Adam kwam de eerste (de dood), met Christus de tweede (de opstanding),
want hij is het die de mensheid voor het eerst in het openbaar het ‘edele
pad’ naar het eeuwige leven onderwees, zoals Gautama op datzelfde pad
naar nirvåña wees. Volgens de leringen van beiden bestond er slechts één
weg om beide doeleinden te bereiken: ‘Armoede, kuisheid, contemplatie
of innerlijk gebed, verachting voor rijkdom, en voor de bedrieglijke genoegens
van deze wereld.’
Betreed dit pad, en maak een eind aan het lijden; waarlijk ik heb het
pad aan u verkondigd, want ik heb ontdekt hoe de pijlen van verdriet
kunnen worden weggenomen. U moet zich daarvoor zelf inspannen; de
boeddha’s verkondigen slechts. Zij die zijn gaan nadenken en het pad
betreden, worden bevrijd van de boeien van de bedrieger [Måra]. 1
(282)
1
Dhammapada, ßloka’s 275-6.