Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

614 ISIS ONTSLUIERD
(524)
Volgens Pleyte is El, de zonnegod van de Syriërs, Egyptenaren en
Semieten, niemand anders dan Set of Seth, en El is de oorspronkelijke
Saturnus – Israël. 1 Íiva is een Ethiopische God, dezelfde als de Chal -
deeuwse Baäl – Bel; hij is dus ook Saturnus. Saturnus, El, Seth en Kiun,
of de bijbelse Chiun van Amos, zijn allen één en dezelfde godheid, en
kunnen allen in hun slechtste aspect als Typhon de vernietiger worden
beschouwd. Toen het religieuze pantheon een meer definitieve vorm aannam,
werd Typhon gescheiden van zijn androgyne – de goede – godheid,
en ontaardde in een ruwe, niet-verstandelijke kracht.
Zulke veranderingen in de religieuze gevoelens van een volk kwamen
vaak voor. De joden hadden in hun begintijd Baäl of Moloch, de zonnegod
Hercules, 2 vereerd – indien ze al een vroegere periode hebben gekend dan
de Perzen of Makkabeeën – en lieten ze later door hun profeten afwijzen.
Aan de andere kant laten de kenmerkende eigenschappen van de mozaïsche
Jehovah meer de ethische instelling van Íiva zien dan die van een
welwillende, ‘lankmoedige’ God. Bovendien is het geen gering compliment
om met Íiva te worden geïdentificeerd, want deze is de God van
wijsheid. Wilson schildert hem af als de meest verstandelijke van de
hindoegoden. Hij heeft drie ogen, en is evenals Jehovah vreselijk in zijn
onweerstaanbare wraakzucht en toorn. En hoewel hij de vernietiger is, ‘is
op grond van dat feit als symbool gekozen’. We kunnen het met deze geleerde archeo -
loog nauwelijks eens zijn, want het denkbeeld dat de joden om de één of andere mysterieuze
reden Typhon onder zijn symbolische voorstelling vereerden, berust op
meer dan één bewijs. We vinden bijvoorbeeld in het Evangelie van de geboorte van
Maria een passage geciteerd uit Epiphanius, die het feit bevestigt. Ze heeft betrekking
op de dood van ‘Zacharia, de vader van Johannes de Doper, die door Herodes
werd vermoord’, zegt het Proto-Evangelie (hfst. 16). Epiphanius schrijft dat de oorzaak
van de dood van Zacharia ligt in het feit dat hij, ‘toen hij in de tempel een visioen
had, door zijn verbazing geneigd was dit te onthullen; hem werd echter de mond
gesnoerd. Hij had het gezien toen hij wierook offerde, en het was een man DIE DAAR
STOND IN DE GEDAANTE VAN EEN EZEL. Toen hij naar buiten was gelopen, en tot het
volk had willen zeggen: Wee u, wie vereert u? had hij die hem in de tempel was verschenen,
hem de spraak ontnomen. Naderhand, toen hij die had teruggekregen en in
staat was te spreken, deelde hij dit aan de joden mee, en vermoordden ze hem. Zij
[de gnostici] voegen er [in dit boek] aan toe dat de wetgever [Mozes] juist om deze
reden de hogepriester bevel gaf belletjes te dragen, opdat telkens wanneer hij de
tempel binnenging om te offeren, hij, die ze vereerden, bij het horen van het geluid
van de bellen tijd genoeg zou hebben om zich te verbergen en niet in die lelijke ge -
daante te worden betrapt.’ (Toegeschreven aan Epiphanius in Hone, The Apocryphal
New Testament, 1820, blz. 17.)
1
Westropp en Wake, Ancient Symbol Worship, 2de ed., 1875, blz. 62; W. Pleyte,
La religion des pré-Israélites, blz. 89 en passim.
2
Hercules is een goddelijke strijder evenals Jacob-Israël.