Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

DE KERK, WAAR IS ZIJ? 31
juiste moment; de wetenschap heeft ongewild het eens smalle pad van de
verschijnselen verruimd tot een brede hoofdweg. Had deze strijd niet op
tijd zijn hoogtepunt bereikt, dan hadden we misschien op kleine schaal
een herhaling gezien van de schandelijke tonelen uit de episoden van de
hekserij in Salem en van de nonnen van Loudun. Maar nu was de geestelijkheid
gemuilkorfd.
Al heeft de wetenschap onbedoeld bijgedragen aan de vooruitgang van
de occulte verschijnselen, laatstgenoemde hebben op hun beurt de wetenschap
geholpen. Vóór de tijd waarop de pas herboren filosofie moedig
haar plaats in de wereld voor zich opeiste, waren er maar weinig wetenschappers
die de moeilijke taak op zich hadden genomen om de vergelijkende
godsdienstwetenschap te beoefenen. Deze wetenschap omvat een
terrein waarin tot nu toe slechts enkele onderzoekers zijn doorgedrongen.
De noodzaak die zij met zich meebracht om goed op de hoogte te zijn
van de dode talen, beperkte noodzakelijkerwijs het aantal bestudeerders.
Boven dien bestond er ook bij het volk geen behoefte aan, zolang men de
christelijke orthodoxie niet door iets concreters kon vervangen. Het is een
onbetwistbaar feit in de psychologie dat de gemiddelde mens evenmin
kan leven zonder één of ander godsdienstig element als een vis zonder
water. De stem van de waarheid, ‘een stem krachtiger dan die van de
machtigste donder’, spreekt in de 19de eeuw van de christelijke jaar -
telling tot de innerlijke mens op dezelfde manier als in 19de eeuw vóór
Christus. Het is zinloos en onvruchtbaar om de mensheid de keus te geven
tussen een toekomstig leven en vernietiging. De enige kans die overblijft
voor die vrienden van de vooruitgang van de mens die voor het welzijn
van de mensheid een geloof proberen te vestigen dat voortaan geheel vrij
is van bijgeloof en dogmatische banden, is hen toe te spreken in de woorden
van Jozua: ‘Kies dan nu wie u wel wilt dienen: de goden van uw voorouders
ten oosten van de Eufraat of de goden van de Amorieten van wie
u nu het land bewoont.’ 1
Max Müller schreef in 1860:
(25)
(26)
De godsdienstwetenschap staat nog maar in de kinderschoenen. . . .
In de afgelopen 50 jaar zijn de authentieke documenten van de belangrijkste
religies in de wereld op een heel onverwachte en bijna wonderbaarlijke
manier teruggevonden. 2 We zijn nu in het bezit van de
1
Jozua, 24:15.
2
Een van de verbazingwekkendste feiten die onder onze aandacht zijn gekomen,
is dat onderzoekers die deze zaken diepgaand bestuderen het herhaaldelijk voor -
komen van deze ‘onverwachte en bijna wonderbaarlijke’ ontdekkingen van belangrijke
documenten op heel geschikte momenten, niet in verband brengen met een