Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

VROEGCHRISTELIJKE KETTERIJEN EN GEHEIME GENOOTSCHAPPEN 387
volgende zin: ‘Voor zover het geoorloofd is hem een mens te noemen.’ De
ondubbelzinnige beweringen zijn ‘Hij is de GEZALFDE’, en het feit dat
Jezus ‘op de derde dag levend aan hen verscheen’. De geschiedenis toont
ons Josephus als een door en door onverzettelijke, eigenzinnige, orthodoxe
jood, al schreef hij voor ‘de heidenen’. Het is goed om te wijzen op
de moeilijke positie waarin deze zinnen een echte geboren jood zouden
hebben gebracht, indien ze werkelijk door hem waren geschreven. Hun
‘messias’ werd toen, en wordt nu nog, verwacht. De messias is de gezalfde,
en omgekeerd. En men laat Josephus erkennen dat de ‘belangrijkste mensen’
onder hen hun messias en gezalfde hebben aangeklaagd en gekruisigd!!
Het is niet nodig nog meer commentaar te leveren op zo’n
belachelijke ongerijmdheid 1 , al wordt die gesteund door zo’n knappe
geleerde als Renan.
De kerkvader en onruststoker Tertullianus, die samen met andere halfgoden
door Des Mousseaux wordt verheerlijkt, wordt door Reuss, Baur en
Schwegler in een heel ander licht beschouwd. De onbetrouwbaarheid en
onnauwkeurigheid van de beweringen van Tertullianus, zegt de schrijver
van Supernatural Religion, zijn vaak overduidelijk. 2 Reuss karakteriseert
zijn christendom als ‘scherp, schaamteloos, brutaal, twistziek. Het mist
enthousiasme en liefde en soms, wanneer hij tegenstand ondervindt, zelfs
oprechtheid. . . . Al waren in de 2de eeuw alle partijen, met uitzondering
van sommige gnostici, onverdraagzaam, Tertullianus was de onverdraagzaamste
van allen’! 3
Het door de vroegste kerkvaders begonnen werk werd door de zelf -
ingenomen Augustinus voltooid. Zijn bovenzinnelijke beschouwingen
over de drie-eenheid, zijn denkbeeldige gesprekken met de Vader, de Zoon
en de Heilige Geest, en de onthullingen over en bedekte toespelingen op
zijn vroegere broeders, de manicheeërs, hebben de wereld ertoe gebracht
het gnosticisme met schande te beladen, en een diepe schaduw geworpen
op de gehoonde majesteit van de ene God die in eerbiedige stilte door
iedere ‘heiden’ wordt aanbeden.
En zo rust dus de hele piramide van rooms-katholieke dogma’s niet op
bewijzen, maar op vermoedens. De gnostici hadden de kerkvaders te knap
in een hoek gedreven, en de enige redding die er voor laatstgenoemden
overbleef was om hun toevlucht te nemen tot vervalsing. Bijna vier eeuwen
lang hadden de grote historici, die bijna tijdgenoten van Jezus waren,
(329)
1
Dr. Lardner verwerpt deze als onecht, en geeft negen redenen om haar te verwerpen.
(Vgl. The Credibility of the Gospel History.)
2
Boek 2, deel 2, blz. 89-90.
3
Revue de théologie, XV, 1857, blz. 67ev.