Isis ontsluierd - Blavatsky - 2. Religie

758 APPENDIX
Eén ervan staat op blz. 443-4, een andere die daarmee verband houdt
en erop volgt staat op blz. 444-5.
Door de tegenstrijdigheid tussen het eerste en het laatste deel van de
bewering had men kunnen vermoeden dat er kennelijk een fout was
gemaakt. De bewering is gericht aan de spiritisten, aanhangers van de
reïncarnatieleer, die de meer dan dubbelzinnige woorden van Apuleius
opvatten als een passage die hun aanspraken op het bestaan van hun ‘geesten’
en reïncarnatie bevestigt. Laat de lezer beoordelen 1 of Apuleius niet
veeleer onze beweringen rechtvaardigt. We worden ervan beschuldigd dat
we reïncarnatie ontkenden en ziehier wat we toen in Isis zeiden!
Deze filosofie leert dat de natuur haar werk nooit onvoltooid laat;
wanneer haar eerste poging niet lukt, probeert ze het opnieuw. Wanneer
ze een menselijk embryo voortbrengt, is het haar bedoeling dat er –
fysiek, verstandelijk en spiritueel – een volmaakte mens zal ontstaan.
Zijn lichaam moet groeien, volwassen worden, verslijten en sterven,
zijn bewustzijn zich ontvouwen, rijpen en in harmonisch evenwicht
komen. Zijn goddelijke geest moet de innerlijke mens verlichten, en
daarmee moeiteloos één harmonisch geheel gaan vormen. Geen mens
voltooit zijn grote cyclus, of de ‘cyclus van noodzakelijkheid’, tot dit
alles tot stand is gebracht. Zoals de achterblijvers in een race in het
eerste gedeelte zwoegen en ploeteren, terwijl de overwinnaar over de
eindstreep snelt, zo overtreffen sommige zielen in de race naar onsterfelijkheid
alle andere, en bereiken ze de eindstreep, terwijl duizenden
van hun medestanders nog dicht bij het startpunt zwoegen onder de last
van de stof. Sommige ongelukkigen vallen geheel af en verliezen elke
kans op de prijs; enkelen keren terug op hun schreden en beginnen
opnieuw. – 1:443-4
Dat is duidelijk genoeg, zou men zeggen. De natuur, die ziet dat haar
1
Apuleius zegt: De ziel wordt in deze wereld geboren na het verlaten van de
wereldziel (anima mundi), waarin haar bestaan voorafgaat aan het bestaan op aarde
dat we allen kennen. Zo straffen de goden, die haar daden in alle stadia van de verschillende
bestaansvormen en als één geheel afwegen, haar soms voor zonden die in
een vroeger leven zijn begaan. Ze sterft wanneer ze zich losmaakt van een lichaam
waarin ze de overtocht van dit leven als in een broos schip heeft gemaakt. En dit is,
als ik me niet vergis, de geheime betekenis van het voor de ingewijde zo eenvou dige
opschrift op grafheuvels: ‘Aan de goden, manes die leefden.’ Maar dit soort dood
vernietigt niet de ziel, hij vormt haar (één deel ervan) slechts om tot een lemure.
‘Lemuren’ zijn de manes of geesten die we kennen onder de naam lares. Wanneer ze
op een afstand blijven, en ons weldoen en beschermen, dan eren we in hen de
beschermgoden van de huiselijke haard; maar als hun misdaden bewijzen dat ze verkeerd
handelen, noemen we hen larvae. Ze worden een plaag voor slechte mensen,
en de ijdele schrik van de goeden. (Du Dieu de Socrate, Apul. class. blz. 143-5.)