Van Monarchie tot Anarchie
En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…
En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Van</strong> <strong>Monarchie</strong> <strong>tot</strong> <strong>Anarchie</strong><br />
“Wat ik daareven gezegd heb, toont, naar ik hoop, duidelik aan, dat ik de gevaren<br />
zorgvuldig overwogen en bedacht heb, waaraan ik me blootstel; maar verre van er door<br />
ontsteld te zijn, verheug ik er me over, dat ik mag zien, dat het evangelie heden, als in<br />
vroegere tijden, een oorzaak van moeite en verdeeldheid is. Dit is het karakter en de<br />
bestemming van Gods woord. ‘ Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar het zwaard,’<br />
heeft Jezus Christus gezegd. God is wonderlik en vreselik in Zijn raadslagen; wacht u, dat<br />
gij door te trachten om onenigheden te voorkomen, niet bevonden wordt in strijd te komen<br />
met het heilige woord Gods, en over uw hoofden een schrikkelike vloed van<br />
onoverkomelike gevaren, tegenwoordig onheil, en eeuwige rampzaligheid brengt. ... Ik zou<br />
veel voorbeelden kunnen aanvoeren, uit de Godspraken genomen. Ik zou kunnen spreken<br />
van de Farao’s, van de koningen van Babylon, en die van Israël, welke nimmer hun eigen<br />
ondergang meer in de hand werkten, dan wanneer ze door middelen, die uiterst voorzichtig<br />
schenen, hun gezag dachten te bevestigen. God ‘verzet de bergen, dat ze het niet gewaar<br />
worden.’”1<br />
Luther had in het Duits gesproken; hem werd nu verzocht om dezelfde woorden in het<br />
Latijn te herhalen. Ofschoon uitgeput door wat voorafgegaan was, deed hij wat van hem<br />
verlangd werd, en herhaalde zijn rede met dezelfde duidelik- heid en kracht als in het eerst.<br />
Gods voorzienigheid leidde deze zaak. Het verstand van vele vorsten was z— beneveld door<br />
dwaling en bijgeloof, dat ze bij de eerste voordracht de kracht van Luthers redenering niet<br />
konden innemen; maar de herhaling ervan stelde hen in staat, de aangevoerde punten<br />
duidelik te zien. Zij, die hardnekkig hun ogen voor het licht sloten, en besloten waren zich<br />
niet door de waarheid te laten overtuigen, waren verwoed over de kracht van Luthers<br />
woorden. Toen hij met spreken ophield, zei de woordvoerder van de Rijksdag toornig: “Ge<br />
hebt de vraag niet beantwoord, die u gedaan is . . . Een duidelik en uitdrukkelik antwoord<br />
wordt verlangd. . . . Wilt ge herroepen of niet?”<br />
De hervormer antwoordde: “Daar Uw doorluchtigste majesteit en verheven prinsen een<br />
eenvoudig, duidelik, en direkt antwoord verlangen, zo zal ik het geven, en het is dit: Ik kan<br />
mijn geloof noch aan de paus, noch aan koncilies onderwerpen, omdat het zo klaar is als de<br />
dag, dat ze dikmaals in dwaling vervallen zijn, en zelfs in opvallende tegenspraak met<br />
elkander. Indien ik dus niet overtuigd word door bewijzen uit de Heilige Schriften, of door<br />
klare redenen; indien ik niet overtuigd word door de eigen teksten, die ik heb aangehaald; en<br />
als mijn geweten niet op deze wijze in onderwerping aan Gods woord wordt gebracht, zo<br />
kan noch wil ik herroepen; want het kan niet veilig zijn voor een Christen om tegen zijn<br />
geweten te spreken. Hier sta ik; ik kan niet anders, God helpe mij! Amen.”<br />
Alzo bleef de rechtvaardige man op het zekere fondament van Gods woord staan. Het<br />
licht des hemels scheen op zijn gelaat. Zijn grootheid en reinheid van karakter, de vrede en<br />
vreugde van zijn hart, werden aan allen openbaar, terwijl hij getuigde tegen de macht van de<br />
dwaling, en van de voortref- felikheid van dat geloof, dat de wereld overwint. De gehele<br />
vergadering was enige tijd lang sprakeloos van verwondering. Zijn eerste antwoord had<br />
108
Change language