Van Monarchie tot Anarchie

Van Monarchie tot Anarchie
Hoofdstuk 9 — De Zwitserse Hervormer
In de keuze van werktnigen tot hervorming van de kerk is hetzelfde Goddelike plan op te
merken, als toen de kerk ge-grondvest werd. De hemelse Leermeester ging de groten van de
aarde, de mannen van naam en rijkdom, die gewoon waren, lof en hulde te ontvangen als
leiders van het volk, voorbij. Ze waren z— trots en vol zelfvertrouwen wegens hun
veelgeroemde hogere stand, dat ze niet leren konden, medegevoel te hebben voor hun
medemensen, en geen medewerkers konden worden met de nederige Man van Nazareth. De
roeping werd gewend tot de ongeleerde, hardwerkende vissers van Galilea: “Volgt Mij, en
Ik zal u vissers der mensen maken.” Deze discipelen waren nederig en leerzaam. Hoe
minder ze onder de invloed van de valse leer van hun tijd gekomen waren, met zoveel te
beter gevolg kon Christus hen onderwijzen en voor Zijn dienst opleiden. Evenzo was het in
de dagen van de grote Hervorming. De voorname hervormers waren mannen uit nederige
stand,— mannen, die meer dan iemand uit hun tijd vrij waren van standtrots, en van de
invloed van geestdrijverij en priesterheerschappij. Gods plan is, eenvoudige werktuigen te
gebruiken om grote gevolgen teweeg te brengen. Op die wijze wordt de glorie niet aan
mensen gegeven, maar aan Hem, die door hen werkt, om te willen en te volbrengen naar
Zijn eigen welbehagen.
Een paar weken na de geboorte van Luther in een mijn- werkershut in Saksen, kwam
Ulrich Zwingli ter wereld in een herdershuisje in de Alpen. Zwingli’s omgeving tijdens zijn
kinderjaren, en zijn eerste opvoeding. waren berekend om hem op zijn toekomstige zending
voor te bereiden. Opgroeiende te midden van tonelen van natuurschoon, grootsheid en
ontzagwekkende verhevenheid, kwam hij vroegtijdig onder de indruk van de grootheid, de
macht, en de majesteit Gods. De geschiedenis van de grote daden, op de bergen van zijn
vaderland verricht, bezielde het jeugdige streven van zijn geest. En aan de knie van zijn
vrome grootmoeder luisterde hij naar de enkele kostbare bijbelse geschiedenissen, die zij
tussen de legenden en overleveringen van de kerk opgegaard had. Met diepe belangstelling
hoorde hij naar het verhaal van de grote dingen, door patriarchen en profeten verricht, van
de herders, die nachtwacht hielden over hun kudden op de heuvelen van Palestina, waar
engelen hen kwamen toespreken, van het Kind van Bethlehem, en de Man van Golgotha.
Gelijk Johannes Luther, zo wenste ook Zwingli’s vader, dat zijn zoon zou opgevoed
worden, en de knaap werd al jong uit de vallei van zijn geboorte weggezonden. Zijn
verstand ontwikkelde zich snel, en spoedig werd het de vraag, waar men onderwijzers zou
vinden om hem te leren. Op dertienjarige ouderdom ging hij naar Bern, welke stad
toentertijd de ver- maardste school had in gans Zwitserland. Hier echter deed zich een
gevaar op, dat zijn veelbelovend leven dreigde te ver-woesten. Ijverige pogingen toch
werden door de monniken aangewend om hem in een klooster te lokken. De Dominikaner
en Franciskaner monniken wedijverden met elkander om de gunst van het volk. Deze
116