Van Monarchie tot Anarchie

Van Monarchie tot Anarchie
verlieten vrienden en betrekkingen, en gingen hun leven in kloostercellen slijten. Door
gedurig vasten en wrede geselingen, door middernachtelike gebeden, door zich uren
achtereen uit te strekken op de koude, vochtige stenen van hun duistere verblijfplaats, door
lange bedevaarten, door vernederende boetedoening en schrikkelike foltering zochten
duizenden vergeefs zielsrust te vinden. Terneder gedrukt door een gevoel van zonde, en
achtervolgd door de vrees voor Gods vergeldende toorn, leden er velen voort, totdat de
natuur eindelik bezweek, en ze zonder een enkele straal van licht of hoop in de groeve
neerzonken.
De Waldenzen hunkerden er naar, aan deze hongerige zielen het brood des levens toe te
delen, hun de tijdingen des vredes te brengen, op Gods beloften gegrond, en hen op Christus
te wijzen als hun enige hoop op behoud. Ze hielden de leer, dat goede werken voor de
overtreding van Gods wet kunnen voldoen, als op leugen gegrond. Staat maken op
menselike verdiensten hindert de blik op Christus’ oneindige liefde. Jezus stierf als
slachtoffer voor de mens, omdat de gevallen mensheid niets doen kan om zich bij God
aangenaam te maken. De verdiensten van een gekruiste en verrezen Heiland zijn het
fondament van het geloof van de Christen. De afhankelikheid van Christus van de ziel is
even wezenlik, en zijn verbintenis met Hem behoort even nauw te zijn, als die van een
lichaamsdeel met het lichaam, of van een rank met de wijnstok.
De leer van pausen en priesters had er de mensen toe gebracht, Gods karakter, en zelfs
dat van Christus, als streng, duister, en afstotend te beschouwen. De Heiland werd
voorgesteld als zo weinig medegevoel te hebben met de mens in zijn gevallen staat, dat de
tussenkomst van priesters en heiligen moest ingeroepen worden. Zij, wier verstand door het
licht van Gods Woord was verlicht, hadden een sterk verlangen om die zielen te wijzen op
Jezus als hun medelijdende, liefhebbende Heiland, die met open armen allen uitnodigt om
met hun zondelast, hun zorg en vermoeienis tot Hem te gaan.
Ze verlangden de hinderpalen uit de weg te ruimen, welke Satan opgehoopt had, opdat
de mensen de beloften niet zouden zien, en rechtuit tot God komen met belijdenis van hun
zonden, ten einde vergiffenis en vrede te ontvangen. De Waldenziese zendeling ontvouwde
gaarne aan de onderzoekende geest de kostbare waarheden van het evangelie. Omzichtig
bracht hij de zorgvuldig geschreven gedeelten van de Heilige Schriften voor de dag. Het
was zijn grootste vreugde, hoop te geven aan de nauwgezette, maar met zonden beladen ziel,
die slechts een God der wrake kon zien, zich gereed makende om het oordeel ten uitvoer te
brengen. Met bevende lippen en ogen vol tranen opende hij, dikwels op zijn knieën gebogen,
aan zijn broederen de kostbare beloften, waar de enige hoop van de zondaar uit straalt.
Op die wijze drong het licht van de waarheid menig duister gemoed binnen, en week de
schaduwwolk ervoor terug, totdat de Zon der Gerechtigheid in het hart scheen met genezing
in zijn stralen. Dikwels gebeurde het dat het een of andere gedeelte van de Schrift op
verlangen van de toehoorder over en over gelezen werd, als wilde hij zich verzekeren, dat
45