21.04.2023 Views

Van Monarchie tot Anarchie

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Van</strong> <strong>Monarchie</strong> <strong>tot</strong> <strong>Anarchie</strong><br />

voortgeleid, om aan de Kon- ventie te verklaren, dat de godsdienst, die hij zoveel jaren had<br />

gepredikt, in alle opzichten het werk van priesterbedrog was, zonder fondament in de<br />

geschiedenis of gewijde waarheid. Hij ontkende in plechtige en uitdrukkelike bewoordingen<br />

het bestaan van de Godheid, <strong>tot</strong> de dienst van welke hij was gewijd, en gaf zich voor de<br />

toekomst over aan de dienst van vrijheid, gelijkheid, deugd en zedelikheid. Daarna legde hij<br />

zijn episkopale versierselen op de tafel, en ontving een broe- derlike omhelzing van de<br />

president van de Konventie. Ver- scheidene afvallige priesters volgden het voorbeeld van<br />

deze prelaat.”<br />

“En die op de aarde wonen, die zullen verblijd zijn over hen, en zullen vreugde bedrijven,<br />

en zullen elkander geschen-ken zenden; omdat deze twee profeten degenen, die op de aarde<br />

wonen, gepijnigd hadden.” Het ongelovige Frankrijk had de bestraffende stem van Gods<br />

twee getuigen <strong>tot</strong> zwijgen gebracht. Het Woord der waarheid lag dood op zijn straten, en zij,<br />

die de banden en vorderingen van Gods wet haatten, juichten. De mensen daagden de<br />

Koning des hemels openlik uit. Gelijk de zondaren van ouds, riepen ze: “Hoe zou God het<br />

weten, en zou er wetenschap zijn bij de Allerhoogste?” Met bijna ongelooflik godlasterlike<br />

stoutmoedigheid sprak een van de priesters van de nieuwe orde: “God, indien Gij bestaat, zo<br />

wreek Uw beledigde naam. Ik daag er U toe uit! Gij zwijgt: Gij durft Uw donder niet laten<br />

losbarsten! Wie zal hierna nog in Uw bestaan geloven?” Welk een weergalm is dit van<br />

Faraö’s vraag: “Wie is de Heer, wiens stem ik gehoorzamen zou?” “Ik ken de Heer niet.”<br />

“De dwaas zegt in zijn hart: Er is geen God.” En de Heer verklaart van hen, die de<br />

waarheid verdraaien: “Hun uitzinnigheid zal allen openbaar worden.” Nadat Frankrijk de<br />

dienst van de levende God, “de Hoge en Verhevene, die in de eeuwigheid woont,”<br />

afgezworen had, duurde het niet lang, alvorens het <strong>tot</strong> een verlagende afgodedienst verviel,<br />

door de Godin der Rede te aanbidden in de persoon van een zedeloze vrouw. En dat nog wel<br />

in de vertegenwoordigende vergadering van het volk, en door zijn hoogste burgerlike en<br />

wetgevende overheden! De geschiedschrijver zegt: “Een van de ceremonieën van deze<br />

krankzinnige tijd is ongeëvenaard wat dwaasheid betreft met goddeloosheid verbonden. De<br />

deuren van de Konventie openden zich voor een troep muzikanten, welke gevolgd werden<br />

door de leden van het municipale lichaam, die in plechtige optocht binnentraden onder het<br />

zingen van een lofzang ter ere van de vrijheid, en het voor- werp van hun toekomstige<br />

verering, een gesluierde vrouw, die ze de Godin der Rede noemden, begeleidende. Nadat ze<br />

binnen de balie gebracht was, werd ze met veel staatsie ontsluierd, en haar een plaats aan de<br />

rechterhand van de president aangewezen, waarop ze algemeen herkend werd als een<br />

danseres uit de opera. . . . Aan deze persoon bewees de Nationale Kon- ventie van Frankrijk<br />

publieke eredienst, als de geschikste vertegenwoordigster van die Rede, welke ze aanbaden.<br />

“Dit goddeloos en bespottelik poppespel bracht een zekere mode in de wereld; en het<br />

wijden van de Godin der Rede werd door het volk vernieuwd en nagevolgd op zulke<br />

plaatsen, waar de inwoners de begeerte hadden, te tonen, dat ze de Revolutie in zijn vlucht<br />

konden volgen.” De redenaar, die de eredienst der Rede inleidde, sprak: “Wetgevers!<br />

190

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!