Van Monarchie tot Anarchie
En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…
En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Van</strong> <strong>Monarchie</strong> <strong>tot</strong> <strong>Anarchie</strong><br />
en vruchteloze strijd; en nu stierf hij na één jaar geregeerd te hebben, zijn koninkrijk in zulk<br />
een toestand achterlatende, dat er ieder ogenblik burgeroorlog kon uitbreken, en zijn<br />
nakomelingen een naam vermakende, die door eerloosheid gebrandmerkt was.<br />
Opstand, strijd en bloedvergieting. duurden voort. Weder trokken vreemde legers<br />
Bohemen binnen, en binnenlandse verdeeldheid beroerde het volk voortdurend. Zij, die aan<br />
het evangelie getrouw bleven, hadden bloedige vervolging te verduren. Terwijl hun<br />
vroegere broederen door verbinding met Rome de dwalingen ervan inzagen, vormden zij,<br />
die zich aan het oude geloof vasthielden, zich <strong>tot</strong> een bepaalde kerk, die de naam van<br />
“Verenigde Broederen” aannam. Om deze handeling werden ze door alle klassen gevloekt.<br />
Toch wankelden ze niet. Gedwongen om schuilplaats te zoeken in bossen en grotten, bleven<br />
ze zich verzamelen om Gods Woord te lezen en zich <strong>tot</strong> Zijn dienst te verenigen.<br />
Door in het geheim boodschappen uit te zenden naar verschillende landen, vernamen ze,<br />
dat er hier en daar “afgezonderde belijders van de waarheid bestonden — enkele in de ene<br />
stad en een klein getal in een andere,— evenals zij aan vervolging blootgesteld; en dat er<br />
midden tussen de Alpen een oude kerk bestond, die zich op de Schriften grondde, en de afgodiese<br />
misbruiken van Rome tegenstond.” Deze tijding werd met grote vreugde ontvangen,<br />
en briefwisseling werd begonnen met de Waldenziese Christenen.<br />
Aan het Evangelie getrouw, doorstonden de Bohemers de nacht van hun vervolging, in<br />
de donkerste ure nog hun ogen op de horizon richtende, als mannen, die wachten op de<br />
morgen. “Hun lot viel in kwade dagen, maar . . . ze herdachten de woorden, die het eerst<br />
door Huss waren uitgesproken, en door Jérome herhaald, dat er een eeuw moest verlopen,<br />
voordat de dag zou aanbreken. Deze woorden waren voor de Ta- borieten (Hussieten), wat<br />
de woorden van Jozef voor de stammen in het diensthuis waren: ‘lk sterf, maar God zal u<br />
ge- wisselik bezoeken, en Hij zal u doen optrekken uit dit land’.” “De sluitingsperiode van<br />
de vijftiende eeuw was getuige van de langzame maar zekere toename van de<br />
Broederkerken. Ofschoon ze gans niet ongehinderd bleven, genoten ze een zekere mate van<br />
rust. Bij het begin van de zestiende eeuw bestonden er twee honderd van deze kerken in<br />
Bohemen en Moravië.” “Zo talrijk was het overblijfsel, dat, ontkomen aan de blakende<br />
woede van vuur en zwaard, het breken van die dag mocht aanschouwen, welke Huss<br />
voorspeld had.”<br />
78
Change language