21.04.2023 Views

Van Monarchie tot Anarchie

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Van</strong> <strong>Monarchie</strong> <strong>tot</strong> <strong>Anarchie</strong><br />

eigendom verbeurd verklaard. Zijn geschriften moesten worden vernietigd; en ten slotte<br />

werden allen, die tegen dit dekreet zouden durven handelen, onder zijn veroordeling<br />

besloten. De keur-vorst van Saksen, en de vorsten, die Luther het meest gezind waren,<br />

hadden Worms spoedig na zijn vertrek verlaten, en het keizerlik dekreet werd door de<br />

Rijksdag goedgekeurd. Nu juichten de Roomsen. Ze beschouwden het lot van de<br />

Hervorming als beslist.<br />

God had een weg ter ontkoming opengesteld voor Zijn dienstknecht in deze ure van<br />

gevaar. Een waakzaam oog had Luthers gangen nagegaan, en een oprecht en edel hart was<br />

besloten, hem te redden. Het was duidelik,dat Rome slechts tevreden zou zijn met zijn dood;<br />

alleen door zich te verbergen kon hij beveiligd worden voor de kaken van de leeuw. God gaf<br />

Frederik van Saksen wijsheid om een plan <strong>tot</strong> behoud van de hervormer te beramen. Met de<br />

samenwerking van trouwe vrienden werd dit plan van de keurvorst uitgevoerd, en Luther<br />

met goed gevolg verborgen voor vrienden en vijanden. Op zijn terugreis werd hij gegrepen,<br />

van zijn geleide gescheiden, en metterhaast door het woud heen naar het slot de Wartburg,<br />

een afgelegen bergvesting, gevoerd. Zowel zijn inhechtenisneming als zijn verberging<br />

geschiedden op zulk een geheimzinnige wijze, dat Frederik zelf lange tijd niet wist, waar hij<br />

heengevoerd was. Deze onwetendheid was niet zonder doel; zo lang de keurvorst niets wist<br />

van Luthers verblijfplaats, kon hij niets ontdekken. Hij overtuigde er zich van, dat de<br />

hervormer veilig was, en met die kennis was hij tevreden.<br />

De lente, zomer, en herfst gingen voorbij, de winter kwam, en nog altijd bleef Luther<br />

gevangen. Aleander en zijn par-tijgangers juichten, daar het scheen of het evangelie weldra<br />

uitgedoofd zou worden. Maar in de plaats hiervan was de hervormer bezig, zijn lamp uit de<br />

voorraad der waarheid te vullen; en zou het licht ervan met helderder glans voortbreken. In<br />

de welkome veiligheid van de Wartburg verheugde Luther zich enige tijd in zijn ontkoming<br />

aan de hitte en het rumoer van de strijd. Maar hij kon niet lang bevrediging vinden in stilte<br />

en rust. Aan een leven van bedrijvigheid en harde strijd gewoon, kon hij het slecht<br />

verdragen, werkeloos te zijn. In die eenzame dagen stond de toestand van de kerk hem voor<br />

de geest, en in wanhoop riep hij uit: “Helaas! er is niemand in deze laatste dagen van Zijn<br />

toorn, om als een muur te staan voor de Heer,en Israël te redden!” Dan keerden zijn<br />

gedachten <strong>tot</strong> hemzelf terug, en hij vreesde, beschuldigd te zullen worden van lafheid, door<br />

zich terug te trekken uit de strijd. Hij verweet zich zijn luiheid en toegevendheid. Toch deed<br />

hij tegelijkertijd dageliks meer dan voor één man mogelik scheen. Zijn pen rustte nooit.<br />

Terwijl zijn vijanden zich vleiden, dat hij <strong>tot</strong> zwijgen gebracht was, waren ze verwonderd en<br />

versteld door tastbare blijken dat hij nog werkte. Een menigte traktaten, uit zijn pen gevloeid,<br />

werden door Duitschland verspreid. Hij bewees daarbij zijn landslieden een uiterst<br />

belangrijke dienst door het Nieuwe Testament in het Duits te vertalen. <strong>Van</strong> uit zijn<br />

rotsachtig Patmos verkondigde hij bijna een jaar lang het evangelie, en bestrafte de zonden<br />

en de dwalingen van de tijden.<br />

114

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!