Van Monarchie tot Anarchie

More documents

Recommendations

Info

Van Monarchie tot Anarchie tevoren had bereikt. Zweden werd een van de bolwerken van het Protestantisme. Een eeuw later, in een tijd van het allergrootste gevaar, kwam deze kleine en tot hiertoe zwakke natie — de enigste in Europa, die de helpende hand durfde bieden — Duitschland ter hulp om het te bevrijden van de vreselike worsteling van de dertigjarige oorlog. Geheel Noordelik Europa scheen op het punt van zich opnieuw onder de tirannie van Rome te stellen. Het waren de Zweedse legers, die Duitschland in staat stelden, het goed gevolg, waarmede de pausgezinden de oorlog voerden, te keren, verdraagzaamheid jegens de Protestanten — Calvinisten zowel als Lutheranen — te bedingen, en aan die landen, welke de Hervorming aangenomen hadden, vrijheid van godsdienst te bezorgen. 169
Van Monarchie tot Anarchie Hoofdstuk 14 — Latere Engelse Hervormers Terwijl Luther een gesloten Bijbel voor het Duitse volk opende, werd Tyndale door Gods geest gedreven,om hetzelfde voor Engeland te doen. Wycliffe’s Bijbel was een vertaling van de Latijnse tekst, waar veel fouten in waren. Hij was niet in druk verschenen, en de kosten van geschreven kopieën waren z— groot, dat weinigen behalve de rijken of edellieden ze konden aanschaffen; daarenboven was hij slechts in enge kring verspreid geworden, daar de kerk het gebruik ervan streng verboden had. In 1516, een jaar v——r de verschijning van Luthers stellingen, had Erasmus zijn Griekse en Latijnse uitgave van het Nieuwe Testament gepubliceerd. Nu voor de eerste maal verscheen Gods woord in de oorspronkelike taal in druk. In dit werk waren een groot aantal fouten van vorige uitgaven verbeterd, en was de zin duideliker uitge-bracht. Het leidde velen onder de opgevoede klasse tot een betere kennis van de waarheid, en gaf aan het werk van de hervorming een nieuwe vlucht. Het lagere volk echter was grotendeels nog verstoken van het woord Gods. Tyndale zou Wycliffe’s werk ten einde brengen, en de Bijbel aan zijn landslieden geven. Een vlijtig student en ernstig zoeker naar de waarheid zijnde, had hij het evangelie leren kennen door Erasmus’ Griekse Testament. Onbevreesd predikte hij zijn overtuiging, erop aandringende, dat alle leerstellingen aan de Schriften moesten worden getoetst. Op de bewering van de Roomsen, dat de kerk de Bijbel gegeven had, en de kerk alleen hem kon uitleggen, antwoordde Tyndale: “Weet gij, wie de arenden hun prooi heeft leren vinden? Diezelfde God leert Zijn hongerige kinderen hun Vader vinden in Zijn woord. Verre van ons de Schriften gegeven te hebben, hebt ge ze voor ons verborgen ; gij zijt het, die degenen verbrandt, die ze leren; en kondt ge het, ge zoudt de Schriften zelve eveneens verbranden.” Tyndale’s prediking wekte grote belangstelling op; velen namen de waarheid aan. Maar de priesters waren op de loer; en niet zodra had hij de streek verlaten, of ze trachtten zijn werk ongedaan te maken door dreigementen en verkeerde voorstellingen. Maar al te dikwels gelukte hun dit. “Wat kan er gedaan worden?” riep hij uit. “Terwijl ik op de ene plaats zaai, vernielt de vijand de akker, die ik juist verlaten heb. Ik kan niet overal zijn. O, indien de Christenen de Heilige Schrift maar in hun eigen taal bezaten, zo konden ze deze drogredenaars zelven weerstand bieden. Zonder de Bijbel is het onmogelik, de leken vast te maken in de waarheid.” Hij vatte nu een nieuw plan op. “Het was in de taal van Israël,” zei hij, “dat de psalmen gezongen werden in Jehova’s tempel; en zal niet het evangelie in de taal van Engeland in ons midden spreken? . . . Behoort de kerk minder licht op de middag te hebben, dan bij het aanbreken van de dag? ... De Christenen moeten het Nieuwe Testament in hun moedertaal lezen.” De geleerden en de leraars van de kerk verschilden onder elkander. Door de Bijbel alleen konden de mensen de waarheid vinden. “De een houdt zich aan deze doktor, en de ander aan die Nu weerspreekt ieder van deze schrijvers de ander. Hoe kunnen we onderscheiden wie gelijk heeft, en wie ongelijk? . . . Hoe? . . . Wel, door het woord van 170
Page 1 and 2:
Van Monarchie
Page 3 and 4:
Van Monarchie tot Anarchie Ellen Wh
Page 5 and 6:
Deze pagina is opzettelijk leeg gel
Page 7 and 8:
Dankwoord Dit boek wordt opgedragen
Page 9 and 10:
elektronische media in elke taal he
Page 11 and 12:
Van Monarchie tot Anarchie 2
Page 13 and 14:
Van Monarchie tot Anarchie Hoofdstu
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Van Monarchie tot Anarchie nog vol
Page 19 and 20:
Van Monarchie tot Anarchie veroorde
Page 21 and 22:
Van Monarchie tot Anarchie Jezus ve
Page 23 and 24:
Van Monarchie tot Anarchie reeds la
Page 25 and 26:
Van Monarchie tot Anarchie toegepas
Page 27 and 28:
Van Monarchie tot Anarchie balken.
Page 29 and 30:
Van Monarchie tot Anarchie mochten
Page 31 and 32:
Van Monarchie tot Anarchie doolden
Page 33 and 34:
Van Monarchie tot Anarchie door dez
Page 35 and 36:
Van Monarchie tot Anarchie banden v
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Van Monarchie tot Anarchie te geven
Page 41 and 42:
Van Monarchie tot Anarchie dan ooit
Page 43 and 44:
Van Monarchie tot Anarchie eigen vo
Page 45 and 46:
Van Monarchie tot Anarchie zich aan
Page 47 and 48:
Van Monarchie tot Anarchie scheen h
Page 49 and 50:
Van Monarchie tot Anarchie waarheid
Page 51 and 52:
Van Monarchie tot Anarchie luistere
Page 53 and 54:
Van Monarchie tot Anarchie niet alt
Page 55 and 56:
Van Monarchie tot Anarchie hij het
Page 57 and 58:
Van Monarchie tot Anarchie stil en
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Van Monarchie tot Anarchie als de o
Page 63 and 64:
Van Monarchie tot Anarchie kwam hij
Page 65 and 66:
Van Monarchie tot Anarchie aan. De
Page 67 and 68:
Van Monarchie tot Anarchie ven teru
Page 69 and 70:
Van Monarchie tot Anarchie opeenvol
Page 71 and 72:
Van Monarchie tot Anarchie langverg
Page 73 and 74:
Van Monarchie tot Anarchie zocht er
Page 75 and 76:
Van Monarchie tot Anarchie maar ik
Page 77 and 78:
Van Monarchie tot Anarchie met duis
Page 79 and 80:
Van Monarchie tot Anarchie Verzwakt
Page 81 and 82:
Van Monarchie tot Anarchie al de vo
Page 83 and 84:
Van Monarchie tot Anarchie Bij zijn
Page 85 and 86:
Van Monarchie tot Anarchie van zijn
Page 87 and 88:
Van Monarchie tot Anarchie en vruch
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Van Monarchie tot Anarchie arbeid k
Page 93 and 94:
Van Monarchie tot Anarchie Na zijn
Page 95 and 96:
Van Monarchie tot Anarchie zonden t
Page 97 and 98:
Van Monarchie tot Anarchie Het volk
Page 99 and 100:
Van Monarchie tot Anarchie In deze
Page 101 and 102:
Van Monarchie tot Anarchie als over
Page 103 and 104:
Van Monarchie tot Anarchie Bij Rome
Page 105 and 106:
Van Monarchie tot Anarchie iedere d
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Van Monarchie tot Anarchie Met al d
Page 111 and 112:
Van Monarchie tot Anarchie werd Lut
Page 113 and 114:
Van Monarchie tot Anarchie steeds o
Page 115 and 116:
Van Monarchie tot Anarchie kalmte e
Page 117 and 118:
Van Monarchie tot Anarchie “Wat i
Page 119 and 120:
Van Monarchie tot Anarchie de Schri
Page 121 and 122:
Van Monarchie tot Anarchie keizerli
Page 123 and 124:
Van Monarchie tot Anarchie eigendom
Page 125 and 126:
Page 127 and 128: Van Monarchie tot Anarchie “De Sc
Page 129 and 130: Van Monarchie tot Anarchie de loopb
Page 131 and 132: Van Monarchie tot Anarchie verwelko
Page 133 and 134: Van Monarchie tot Anarchie des dood
Page 135 and 136: Van Monarchie tot Anarchie Hoofdstu
Page 137 and 138: Van Monarchie tot Anarchie verander
Page 139 and 140: Van Monarchie tot Anarchie ther:
Page 141 and 142: Van Monarchie tot Anarchie verbeeld
Page 143 and 144: Van Monarchie tot Anarchie Tevergee
Page 145 and 146: Van Monarchie tot Anarchie Iemand l
Page 147 and 148: Van Monarchie tot Anarchie regelen
Page 149 and 150: Van Monarchie tot Anarchie onderwor
Page 151 and 152: Van Monarchie tot Anarchie woorden:
Page 153 and 154: Van Monarchie tot Anarchie worden m
Page 155 and 156: Van Monarchie tot Anarchie beschrev
Page 157 and 158: Van Monarchie tot Anarchie in toom
Page 159 and 160: Van Monarchie tot Anarchie De ellen
Page 161 and 162: Van Monarchie tot Anarchie gedragen
Page 163 and 164: Van Monarchie tot Anarchie Hier ver
Page 165 and 166: Van Monarchie tot Anarchie bewering
Page 167 and 168: Van Monarchie tot Anarchie Een plec
Page 169 and 170: Van Monarchie tot Anarchie was er e
Page 171 and 172: Van Monarchie tot Anarchie vergefel
Page 175 and 176: Van Monarchie tot Anarchie Op zeker
Page 177: Van Monarchie tot Anarchie getwist
Page 181 and 182: Van Monarchie tot Anarchie naar wat
Page 183 and 184: Van Monarchie tot Anarchie andere m
Page 185 and 186: Van Monarchie tot Anarchie dienen.
Page 187 and 188: Van Monarchie tot Anarchie ontvange
Page 189 and 190: Van Monarchie tot Anarchie van de r
Page 191 and 192: Van Monarchie tot Anarchie de lette
Page 195 and 196: Van Monarchie tot Anarchie Zulke wa
Page 197 and 198: Van Monarchie tot Anarchie martelin
Page 199 and 200: Van Monarchie tot Anarchie voortgel
Page 201 and 202: Van Monarchie tot Anarchie godsdien
Page 203 and 204: Van Monarchie tot Anarchie verachti
Page 205 and 206: Van Monarchie tot Anarchie uitgespr
Page 207 and 208: Van Monarchie tot Anarchie volle ri
Page 211 and 212: Van Monarchie tot Anarchie bedienin
Page 213 and 214: Van Monarchie tot Anarchie “Veert
Page 215 and 216: Van Monarchie tot Anarchie Het grot
Page 217 and 218: Van Monarchie tot Anarchie hemelen,
Page 219 and 220: Van Monarchie tot Anarchie opstandi
Page 221 and 222: Van Monarchie tot Anarchie vreemde,
Page 223 and 224: Van Monarchie tot Anarchie die niet
Page 225 and 226: Van Monarchie tot Anarchie profetie
Page 227 and 228: Van Monarchie tot Anarchie wachters
Page 229 and 230:
Van Monarchie tot Anarchie Hij vond
Page 231 and 232:
Van Monarchie tot Anarchie voortgaa
Page 233 and 234:
Van Monarchie tot Anarchie zullen d
Page 235 and 236:
Van Monarchie tot Anarchie 1844 AD
Page 237 and 238:
Van Monarchie tot Anarchie tot de v
Page 239 and 240:
Van Monarchie tot Anarchie mijn eig
Page 241 and 242:
Van Monarchie tot Anarchie vervulli
Page 243 and 244:
Van Monarchie tot Anarchie De versc
Page 245 and 246:
Van Monarchie tot Anarchie afgekeer
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Van Monarchie tot Anarchie gepredik
Page 251 and 252:
Van Monarchie tot Anarchie naar wer
Page 253 and 254:
Van Monarchie tot Anarchie Evenals
Page 255 and 256:
Van Monarchie tot Anarchie barmhart
Page 257 and 258:
Van Monarchie tot Anarchie Zulk een
Page 259 and 260:
Van Monarchie tot Anarchie Jezus ko
Page 261 and 262:
Van Monarchie tot Anarchie Reeds in
Page 263 and 264:
Van Monarchie tot Anarchie wenste e
Page 265 and 266:
Van Monarchie tot Anarchie Aan Will
Page 267 and 268:
Van Monarchie tot Anarchie engelen
Page 269 and 270:
Van Monarchie tot Anarchie hun hart
Page 271 and 272:
Van Monarchie tot Anarchie overeens
Page 273 and 274:
Van Monarchie tot Anarchie om in Zi
Page 275 and 276:
Van Monarchie tot Anarchie een vija
Page 277 and 278:
Van Monarchie tot Anarchie standaar
Page 279 and 280:
Van Monarchie tot Anarchie of goed
Page 281 and 282:
Van Monarchie tot Anarchie liefhebb
Page 283 and 284:
Van Monarchie tot Anarchie Een gede
Page 285 and 286:
Van Monarchie tot Anarchie trouwe m
Page 287 and 288:
Van Monarchie tot Anarchie wederkom
Page 289 and 290:
Van Monarchie tot Anarchie ontvange
Page 291 and 292:
Van Monarchie tot Anarchie Van al d
Page 293 and 294:
Van Monarchie tot Anarchie Zijn pad
Page 295 and 296:
Van Monarchie tot Anarchie en, naar
Page 297 and 298:
Van Monarchie tot Anarchie Met deze
Page 299 and 300:
Van Monarchie tot Anarchie gij het
Page 301 and 302:
Van Monarchie tot Anarchie voordat
Page 303 and 304:
Van Monarchie tot Anarchie het op e
Page 305 and 306:
Van Monarchie tot Anarchie te volbr
Page 307 and 308:
Van Monarchie tot Anarchie lust heb
Page 309 and 310:
Van Monarchie tot Anarchie bruiloft
Page 311 and 312:
Van Monarchie tot Anarchie stond ni
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Van Monarchie tot Anarchie zijn ze,
Page 317 and 318:
Van Monarchie tot Anarchie en volk.
Page 319 and 320:
Van Monarchie tot Anarchie en “al
Page 321 and 322:
Van Monarchie tot Anarchie zover za
Page 323 and 324:
Van Monarchie tot Anarchie op de ee
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Van Monarchie tot Anarchie Zij, die
Page 329 and 330:
Van Monarchie tot Anarchie verwacht
Page 331 and 332:
Van Monarchie tot Anarchie bevel ge
Page 333 and 334:
Van Monarchie tot Anarchie Van hen
Page 335 and 336:
Van Monarchie tot Anarchie Er zijn
Page 337 and 338:
Van Monarchie tot Anarchie gestorve
Page 339 and 340:
Van Monarchie tot Anarchie geoorloo
Page 341 and 342:
Van Monarchie tot Anarchie Petrus z
Page 343 and 344:
Van Monarchie tot Anarchie Hier ope
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Van Monarchie tot Anarchie Gods wet
Page 349 and 350:
Van Monarchie tot Anarchie geschied
Page 351 and 352:
Van Monarchie tot Anarchie het verk
Page 353 and 354:
Van Monarchie tot Anarchie Wanneer
Page 355 and 356:
Van Monarchie tot Anarchie heerscha
Page 357 and 358:
Van Monarchie tot Anarchie erkennen
Page 359 and 360:
Van Monarchie tot Anarchie moest Sa
Page 361 and 362:
Van Monarchie tot Anarchie brak op
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Van Monarchie tot Anarchie van zijn
Page 367 and 368:
Van Monarchie tot Anarchie Niemand
Page 369 and 370:
Van Monarchie tot Anarchie overgege
Page 371 and 372:
Van Monarchie tot Anarchie zouden h
Page 373 and 374:
Page 375 and 376:
Van Monarchie tot Anarchie van hart
Page 377 and 378:
Van Monarchie tot Anarchie waarheid
Page 379 and 380:
Van Monarchie tot Anarchie Er is ve
Page 381 and 382:
Van Monarchie tot Anarchie kwaad, d
Page 383 and 384:
Van Monarchie tot Anarchie menseges
Page 385 and 386:
Van Monarchie tot Anarchie in stede
Page 387 and 388:
Van Monarchie tot Anarchie algemene
Page 389 and 390:
Van Monarchie tot Anarchie buiten z
Page 391 and 392:
Van Monarchie tot Anarchie waarop d
Page 393 and 394:
Van Monarchie tot Anarchie dat ik e
Page 395 and 396:
Van Monarchie tot Anarchie hebben g
Page 397 and 398:
Van Monarchie tot Anarchie geestewe
Page 399 and 400:
Van Monarchie tot Anarchie iets ver
Page 401 and 402:
Van Monarchie tot Anarchie jaren v
Page 403 and 404:
Van Monarchie tot Anarchie onboetva
Page 405 and 406:
Page 407 and 408:
Van Monarchie tot Anarchie geledere
Page 409 and 410:
Van Monarchie tot Anarchie Satan tr
Page 411 and 412:
Van Monarchie tot Anarchie beweerd
Page 413 and 414:
Van Monarchie tot Anarchie de Sabba
Page 415 and 416:
Van Monarchie tot Anarchie alle and
Page 417 and 418:
Van Monarchie tot Anarchie Ofschoon
Page 419 and 420:
Page 421 and 422:
Van Monarchie tot Anarchie losbandi
Page 423 and 424:
Van Monarchie tot Anarchie schaffin
Page 425 and 426:
Van Monarchie tot Anarchie moeite t
Page 427 and 428:
Page 429 and 430:
Van Monarchie tot Anarchie Wanneer
Page 431 and 432:
Van Monarchie tot Anarchie uit over
Page 433 and 434:
Van Monarchie tot Anarchie Jezus be
Page 435 and 436:
Page 437 and 438:
Van Monarchie tot Anarchie worden d
Page 439 and 440:
Van Monarchie tot Anarchie krachtig
Page 441 and 442:
Van Monarchie tot Anarchie de Heer,
Page 443 and 444:
Van Monarchie tot Anarchie Goddelik
Page 445 and 446:
Van Monarchie tot Anarchie zwakheid
Page 447 and 448:
Van Monarchie tot Anarchie verontsc
Page 449 and 450:
Van Monarchie tot Anarchie toestand
Page 451 and 452:
Van Monarchie tot Anarchie de aarde
Page 453 and 454:
Van Monarchie tot Anarchie maar om
Page 455 and 456:
Van Monarchie tot Anarchie verdraag
Page 457 and 458:
Page 459 and 460:
Van Monarchie tot Anarchie goddeloz
Page 461 and 462:
Van Monarchie tot Anarchie duistern
Page 463 and 464:
Van Monarchie tot Anarchie vernomen
Page 465 and 466:
Van Monarchie tot Anarchie De leven
Page 467 and 468:
Van Monarchie tot Anarchie heerlike
Page 469 and 470:
Van Monarchie tot Anarchie worden b
Page 471 and 472:
Van Monarchie tot Anarchie winst va
Page 473 and 474:
Van Monarchie tot Anarchie dien dag
Page 475 and 476:
Van Monarchie tot Anarchie dan de r
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Van Monarchie tot Anarchie van God,
Page 481 and 482:
Van Monarchie tot Anarchie schepte.
Page 483 and 484:
Van Monarchie tot Anarchie “Wie z
Page 485 and 486:
Van Monarchie tot Anarchie zijn God
Page 487 and 488:
Van Monarchie tot Anarchie koningen
Page 490:
In Afwachting van het Einde
show all

Van Monarchie tot Anarchie

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?