Van Monarchie tot Anarchie

Van Monarchie tot Anarchie
enige godsdienst. Ze beschouwden zijn schraapzucht en wreedheid als de wettige vrucht van
de Bijbel, en wilden er niet mede te doen hebben. Rome had het karakter van God in een
verkeerd daglicht gesteld, en Zijn eisen verdraaid; en nu verwierpen de mensen de Bijbel en
Hem, die de Bijbel gegeven had. Het had in zijn leerstellingen een blind geloof geëist onder
voorgegeven toelating van de Schriften.
Toen de terugslag kwam, verwierpen Voltaire en zijn medegenoten Gods woord geheel
en al, en verspreidden het gif van het ongeloof alom. Rome had het volk onder zijn ijzeren
hiel vertrapt, en nu wierpen de volksmenigten, ontaard en onbeschaamd die tirannie
afschuddend, alle dwang af. Verwoed over het glinsterend bedrog, waaraan ze zo lang eer
betoond hadden, verwierpen ze waarheid en leugen tezamen; en losbandigheid voor vrijheid
aanziende verlustigden de slaven van de zonde zich in hun vermeende vrijstelling.
Bij het begin van de Revolutie werd met toestemming van de koning aan het volk een
vertegenwoordiging toegestaan, welke groter was dan die van de edelen en geestelikheid
samen. Aldus berustte de grotere macht in hun handen; maar ze waren niet gezind om die
met wijsheid en matigheid te ge-bruiken. Begerig om het onrecht, dat ze geleden hadden, te
herstellen, besloten ze de herbouw van de maatschappij zelven in handen te nemen. Een
woedende volksmenigte, met harten vervuld van bittere en langgekoesterde herinneringen
aan onrecht, besloot de toestand van ellende, die ondragelik geworden was, te keren, en zich
op degenen te wreken, die ze beschouwden als de oorzaak van hun lijden. De verdrukten
brachten de les, die ze onder tirannie geleerd hadden, in beoefening, en werden de
verdrukkers van degenen, die hen verdrukt hadden.
Het ongelukkige Frankrijk oogstte, wat het gezaaid had, in bloed. Vreselik waren de
gevolgen van het buigen voor de overheersende macht van Rome. Waar Frankrijk onder de
invloed van het Romanisme, bij het begin van de Hervorming, zijn eerste brandstapel had
opgericht, daar plaatste de Revolutie zijn eerste guillotine. Op de eigen plek, waar in de
zestiende eeuw de eerste martelaren van het Protestantse geloof verbrand waren, vielen de
eerste slachtoffers van de guillotine in de achttiende eeuw. Door het verwerpen van het
evangelie, dat het land genezing zou aangebracht hebben, had Frankrijk de deur voor
ongeloof en ondergang opengezet. Waar de beteugelende macht van Gods wet niet geacht
werd, daar bevond men, dat de wetten van de mens niet in staat waren, de machtige vloed
van menselike hartstochten te be- dwingen, en werd het volk tot opstand en regeringloosheid
aangedreven. De krijg tegen de Bijbel schiep een tijdperk, dat in de wereldgeschiedenis
bekend staat als “Het Schrikbewind.” Vrede en geluk werden uit de woningen en harten van
de mensen gebannen. Niemand was veilig. Wie heden zegevierde, werd morgen verdacht en
veroordeeld. Geweld en begeerlikheid zwaaiden onbetwist de septer.
Koning, geestelikheid en edelen waren verplicht zich te onderwerpen aan de wreedheden
van een opgewonden en tot razernij gedreven volk. Hun wraakzucht werd door de
terechtstelling van de koning slechts aangewakkerd; en degenen, die zijn doodvonnis
195