21.04.2023 Views

Van Monarchie tot Anarchie

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Van</strong> <strong>Monarchie</strong> <strong>tot</strong> <strong>Anarchie</strong><br />

te geven van afgodedienst, en alzo hun voorgewende aanname van het Christendom te<br />

bevorderen, werd het aanbidden van beelden en relikwieën langzamerhand in de Christelike<br />

eredienst ingevoerd. Het besluit van een algemeen konciliem stelde eindelik dit stelsel van<br />

afgoderij vast. Ten einde het godslasterlik werk te volmaken, ging Rome zelfs z— ver, dat<br />

het tweede gebod van de wet Gods, dat beeldedienst verbiedt, weggedaan werd, en het<br />

tiende gebod in tweeën gedeeld, om het getal ongeschonden te laten.<br />

De geest van toegeven aan het heidendom opende de weg voor een nog groter verachting<br />

van Gods gezag. De Satan, zich van ontoegewijde leiders in de kerk bedienende, sloeg ook<br />

de hand aan het vierde gebod, en beproefde de aloude Sabbat, de dag, die God gezegend en<br />

geheiligd had,3 op zijde te zetten, en in zijn plaats de feestdag te verheffen, die de heidenen<br />

vierden als de “eerwaardige dag van de zon.” Deze verandering werd in het eerst niet<br />

openlik beproefd. In de eerste eeuwen was de ware Sabbat door alle Christenen gehouden<br />

geworden. Ze ijverden voor Gods eer, en daar ze geloofden, dat Zijn wet onveranderlik is,<br />

waakten ze ijverig over de heiligheid van de voorschriften ervan. Doch met grote sluwheid<br />

bewerkte Satan door zijn handlangers het doel, dat hij zich had voorgesteld. Om de aandacht<br />

van de mensen op de Zondag te vestigen, werd er een feestdag van gemaakt ter gedachtenis<br />

aan de opstanding van Christus. Er werd kerkdienst op die dag gehouden; toch werd de dag<br />

beschouwd als een dag van ontspanning, en de Sabbat nog altijd als heilig gevierd.<br />

Om de weg te bereiden voor het werk, dat hij zich had voorgenomen te volbrengen, had<br />

de Satan, nog v——r de komst van Christus, er de Joden toe gebracht, de Sabbat met de<br />

strengste inzettingen te beladen, en de viering ervan <strong>tot</strong> een last te maken. En nu, zich<br />

bedienende van het valse licht, waarin hij daardoor die dag had geplaatst, bracht hij hem in<br />

minachting als een Joodse instelling. Terwijl de Christenen de Zondag bij voortduring<br />

bleven vieren als een vrolike feestdag, leidde hij er hen toe, ten einde hun haat tegen het<br />

Jodendom te tonen, van de Sabbat een vastendag, een dag van treurigheid en<br />

droefgeestigheid te maken.<br />

In de eerste helft van de vierde eeuw vaardigde keizer Konstantijn een bevel uit, waarbij<br />

hij de Zondag <strong>tot</strong> een openbare feestdag door het gehele Romeinse rijk verhief. De dag van<br />

de zon werd door zijn heidense onderdanen gevierd, en door de Christenen vereerd; en het<br />

was het streven van de keizer, de tegenstrijdige belangen van heidendom en Christendom te<br />

verbinden. Hij werd daartoe aangezet door de bisschoppen van de kerk, die, door eerzucht<br />

en dorst naar macht gedreven, voorzagen, dat indien dezelfde dag door Christenen zowel als<br />

heidenen gevierd werd, het Christendom door vele heidenen in naam zou worden<br />

aangenomen, en de macht en heerlikheid van de kerk op die wijze verhoogd zouden worden.<br />

Terwijl veel godvrezende Christenen er langzamerhand toe kwamen om de Zondag een<br />

zekere graad van heiligheid toe te kennen, hielden zij echter nog steeds de ware Sabbat als<br />

de heilige dag des Heren, en vierden hem in gehoorzaamheid aan het vierde gebod.<br />

30

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!