Van Monarchie tot Anarchie

Van Monarchie tot Anarchie
martelingen. Koningen en edelen, hooggeboren vrouwen en tedere maagden, de trots en de
adel van het volk, hadden zich verlustigd in het aanschouwen van de smarten van de
martelaren van Jezus. De moedige Hugenoten, strijdende voor die rechten, welke het
menselik hart het heiligst houdt, hadden hun bloed op menig slagveld in bittere kamp
vergoten. De Protestanten werden als vogelvrij gerekend; er werd een prijs op hun hoofd
gezet, en ze werden als wilde beesten gejaagd.
De “Kerk in de Wildernis,” de weinige nakomelingen van de oude Christenen, die in de
achttiende eeuw in Frankrijk overgebleven waren, en die zich in de bergen van het zuiden
schuil hielden, klemden zich nog vast aan het geloof van hun vaderen. Wanneer ze het
waagden, gedurende de nacht op de berghelling of de eenzame heide samen te komen,
werden ze door dragonders nagezet, en weggesleurd om levenslang als slaven op de galeien
te dienen. De reinsten, de beschaafd- sten, de meest ontwikkelden van het Franse volk
werden met vreselike foltering tussen rovers en moordenaars geketend. Anderen, die men
genadiger behandelde, werden in koelen bloede neergeschoten, terwijl ze ongewapend en
hulpeloos in het gebed op de knieën vielen. Honderden grijsaards, weerloze vrouwen, en
onschuldige kinderen bleven dood op de grond achter ter plaatse van de bijeenkomst. Langs
de berghelling of door het bos, waar ze gewoon waren samen te komen, gaande, was het
niets ongewoons om “bij iedere vier treden dode lichamen op het gras verspreid te zien
liggen en lijken aan de bomen te zien hangen.” Hun land, dat verwoest was door het zwaard,
de bijl, en de brandstapel, “was in één grote, akelige wildernis herschapen.” “Deze gruwelen
werden bedreven . . . niet in de Middeleeuwen, maar in het schitterende tijdperk van
Lodewijk XIV. De wetenschap werd toen beoefend, en de letteren bloeiden, de
godgeleerden van het hof en de hoofdstad waren bestudeerde en welspre-kende mannen, die
de schijn gaven, alsof ze de deugden van zachtmoedigheid en menslievendheid bezaten.”
Maar het zwartste in de zwarte lijst van misdaden, de schrikkelikste van al de duivelse
daden van die vreselike eeuwen, was het Bloedbad van St. Bartholomeüs. De wereld
herinnert zich nog met afschuw de tonelen van die laagste en wreedste van alle slachtingen.
De koning van Frankrijk gaf, op aandringen van Roomse priesters en prelaten, zijn
toestemming tot dit gruwelike werk. Een klok, te midden van de nachtelike stilte geluid, was
het teken voor de slachting. Duizenden Protestanten, die in vertrouwen op het gegeven
erewoord van hun koning rustig in hun woningen sliepen, werden zonder een woord van
waarschuwing naar buiten gesleept, en in koelen bloede vermoord.
Gelijk Christus de onzichtbare leider was, die Zijn volk uit de Egyptiese slavernij
uitvoerde, zo was Satan de onzichtbare leider van zijn onderdanen bij dit gruwelike werk
van vermenigvuldiging van martelaren. Zeven dagen lang werd het bloedbad te Parijs
voortgezet, de eerste drie dagen met onbeschrijflike woede. En het bepaalde zich niet tot de
stad alleen, maar op speciaal bevel van de koning strekte het zich uit tot al de provincieën en
steden, waar Protestanten gevonden werden. Ouderdom noch sekse werd in aanmerking
genomen. De onschuldige zuigeling werd evenmin gespaard als de grijsaard. Edelman en
188