21.04.2023 Views

Van Monarchie tot Anarchie

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Van</strong> <strong>Monarchie</strong> <strong>tot</strong> <strong>Anarchie</strong><br />

van zijn tijd was, voerde de Bohemers aan. Vertrouwende op Gods hulp en de<br />

rechtvaardigheid van hun zaak, wederstond dat volk de machtigste legers, die tegen hen<br />

uitgezonden konden worden. Keer op keer bracht de keizer nieuwe legers op de been, en<br />

drong Bohemen binnen, slechts om een schandelike nederlaag te lijden. De Hussieten waren<br />

boven de angst voor de dood verheven, en niets kon voor hun aangezicht bestaan. Enkele<br />

jaren na het begin van de oorlog stierf de moedige Ziska ; maar zijn plaats werd ingenomen<br />

door Procopius, die een even moedig en bekwaam veldheer was, en in sommige opzichten<br />

een beter aanvoerder.<br />

De vijanden van de Bohemers, wetende dat de blinde krijger dood was, achtten de<br />

gelegenheid gunstig om alles te herwinnen, wat ze verloren hadden. De paus riep nu een<br />

kruistocht tegen de Hussieten uit en andermaal trok een ont- zaglike macht Bohemen binnen,<br />

maar slechts om een vreselike nederlaag te lijden. Een tweede kruistocht werd uitgeroepen,<br />

in al de Roomse landen van Europa werden mannen, geld, en krijgsbehoeften verzameld.<br />

Scharen voegden zich onder het pauselike vaandel, verzekerd dat er eindelik een eind<br />

gemaakt zou worden aan de Hussieten ketters. <strong>Van</strong> de overwinning zeker, trok de grote<br />

macht Bohemen in. Het volk verzamelde zich om hen terug te slaan. De twee legers trokken<br />

tegen elkander op, <strong>tot</strong>dat slechts een rivier hen scheidde. “De kruisvaarders waren verreweg<br />

de meesten in getal, en toch stonden ze in plaats van moedig de stroom over te trekken en de<br />

strijd met de Hussieten aan te binden, met welk doel ze van zo verre gekomen waren, hen<br />

stil aan te staren.” Toen viel er plotseling een geheimzinnige schrik op het leger. Zonder<br />

een enkele slag te slaan werd die grote macht verbroken en verstrooid, alsof door een<br />

onzichtbare macht verjaagd. Een groot aantal werden er door het leger van de Hussieten, dat<br />

de vluchtelingen nazette, gedood, en een ontzaglike buit viel de overwinnaars in handen,<br />

zodat de oorlog, in plaats van de Bohemers te verarmen, hen verrijkte.<br />

Enige jaren later werd er onder een andere paus nogmaals een kruistocht begonnen.<br />

Gelijk tevoren werden de mannen en de geldmiddelen uit al de Roomse landen van Europa<br />

verzameld. Groot was het loon, dat voorgespiegeld werd aan hen, die deel zouden nemen<br />

aan deze gevaarlike onderneming. Algehele vrijstelling van de gruwelikste misdaden werd<br />

aan iedere kruisvaarder verzekerd. Aan allen, die in de oorlog omkwamen, werd een rijke<br />

beloning in de hemel toegezegd, en zij, die het leven behielden, zouden eer en rijkdom op<br />

het slagveld inoogsten. Nogmaals werd er een groot leger op de been gebracht, dat de<br />

grenzen overschreed, en Bohemen binnentrok. Het leger van de Hussieten trok zich voor<br />

hen terug, om de indringers op die wijze verder en verder het land in te lokken, en hen in de<br />

waan te brengen, dat ze de overwinning alreeds behaald hadden. Eindelik hielden de troepen<br />

van Procopius halt, en, zich naar de vijanden kerende, rukten ze op hen toe, om de strijd aan<br />

te binden.<br />

De kruisvaarders, die nu begrepen, dat ze zich vergist hadden, lagen in hun legerplaats<br />

de aanval af te wachten. Op het horen van het gedruis van het naderende leger, zelfs v——r<br />

de Hussieten nog in het gezicht waren, overviel hun andermaal een plotselinge schrik.<br />

76

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!