Van Monarchie tot Anarchie

Van Monarchie tot Anarchie
zocht ernstig naar de geestelike zegeningen, welke die voorgeeft te verlenen. Bij
gelegenheid van een. jaarfeest ging hij ter biecht, betaalde de laatste paar geldstukken die hij
bezat, en nam zijn plaats in de processies in, om deel te mogen erlangen aan de beloofde
vergiffenis. Na zijn kursus aan de hogeschool afgelopen te hebben, werd hij priester, en daar
hij zich snel een naam maakte, vond hij al spoedig een plaats aan het hof van de koning.
Ook werd hij professor en later rektor gemaakt van de universiteit, waar hij zijn opvoeding
genoten had. In weinige jaren was de eenvoudige vrije scholier de trots van zijn land
geworden, en zijn naam door geheel Europa bekend.
Maar het was in een ander veld, dat Huss het hervormingswerk begon. Verscheidene
jaren, nadat hij als priester geordend was, werd hij tot prediker van de kapel van Bethlehem
aangesteld. De stichter van deze kapel had, als een zaak van groot gewicht, het prediken van
de Schriften in de volkstaal voorgestaan. Niettegenstaande Rome’s tegenstand tegen dit
gebruik, was het niet geheel en al opgeheven in Bohemen. Maar er bestond grote onkunde
aangaande de Bijbel, en de ergste ondeugden heersten onder het volk van alle klassen. Deze
zonden bestrafte Huss met gestrengheid, zich beroepende op Gods Woord, om de beginselen
van waarheid en reinheid, welke hij inprentte, te bekrachtigen.
Een burger van Praag, Jérome, die later zo nauw met Huss verbonden geraakte, had, uit
Engeland terugkerende, de geschriften van Wycliffe met zich medegebracht. De koningin
van Engeland, die door Wycliffe’s leer bekeerd was, was een Boheemse prinses, en het was
almede door haar invloed, dat de werken van de hervormer wijd en zijd door haar
geboorteland verspreid werden. Huss las deze werken met belangstelling; hij geloofde, dat
de schrijver ervan een oprecht Christen was, en was geneigd de hervormingen, welke hij
voorstond, uit een gunstig oogpunt te beschouwen. Onwetend had Huss zich alzo reeds op
een pad gewaagd, dat hem ver van Rome af zou voeren.
Gedurende deze tijd werd Praag bezocht door twee vreemdelingen uit Engeland,
geleerde mannen, die het licht ontvangen hadden, en het in dit verre land waren komen
verspreiden. Beginnende met de pauselike oppermacht openlik aan te vallen, werden ze al
spoedig door de overheden gestild; maar daar ze hun plan niet wilden opgeven, namen ze de
toevlucht tot andere middelen. Ze waren kunstschilders zowel als predikers, en begonnen
hun handwerk uit te voeren. Op oen plaats, die aan het publiek open stond, tekenden ze twee
schilderijen. De een beeldde Christus’ intocht in Jeruzalem af, “zachtmoedig en gezeten op
een ezelin” en gevolgd door
Zijn discipelen in versleten klederen en barrevoets. De andere schilderij stelde een
pauselike processie voor,— de paus, met kostbare klederen bekleed, en met zijn drievoudige
kroon, gezeten op een prachtig uitgedost paard, voorafgegan van trompetters, en gevolgd
door kardinalen en prelaten in schitterende tooi. Hier was een preek, welke de aandacht van
alle klassen tot zich trok. Scharen van mensen kwamen de schilderijen kijken. Niemand kon
wel anders dan de moraal erin lezen, en velen waren diep getroffen door de tegenstelling
64