21.04.2023 Views

Van Monarchie tot Anarchie

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Van</strong> <strong>Monarchie</strong> <strong>tot</strong> <strong>Anarchie</strong><br />

van de ruiten en plunderen van de huizen van de Methodisten, oproepende om op een<br />

gegeven tijd en plaats bij elkander te komen. Deze openlike schending van de menselike<br />

zowel als de Goddelike wet werd zonder enige terechtwijzing toegelaten. Er werd een<br />

stelselmatige vervolging op touw gezet tegen mensen, wier enige feil was, dat ze de voeten<br />

van de zondaren van het pad des verderfs af en op het pad der heiligheid zochten te leiden.<br />

John Wesley zei over de beschuldigingen tegen hem en zijn medegenoten: “Sommigen<br />

beweren, dat de leringen van deze mannen vals, misleidend en dweepachtig zijn; dat ze<br />

nieuw zijn, en er <strong>tot</strong> nu toe nooit van gehoord is; dat ze kwakerij, fanatisme, en Roomse<br />

instellingen zijn. Al deze voorwendselen zijn reeds met wortel en al geveld, daar er klaarlik<br />

bewezen is, dat iedere tak van deze leer de duidelike leer van de Bijbel is, welke door onze<br />

eigen kerk uitgelegd wordt. Derhalve kan hij niet vals of misleidend wezen, ten minste<br />

wanneer de Schrift waarheid is.” “Anderen geven voor, dat ‘hun leerstellingen te strikt zijn;<br />

dat ze het pad naar de hemel te nauw maken.’ En dat is in der waarheid de oorspronkelike<br />

tegenwerping, (gelijk het lang bijna de enige was), en ligt heimelik op de bodem van<br />

duizend andere, die zich in verschillende vormen voordoen. Maar maken ze het pad naar de<br />

hemel enigszins nauwer, dan onze Heer en Zijn apostelen het deden? Is hun leer strikter dan<br />

die van de Bijbel ? Overdenkt slechts een paar duidelike teksten: ‘Gij zult de Heer uw God<br />

liefhebben met geheel uw hart, en met geheel uw ziel, en met geheel uw kracht, en met<br />

geheel uw verstand; en uw naaste als uzelf.’ ‘<strong>Van</strong> elk ijdel woord, hetwelk de mensen<br />

zullen gesproken hebben, zullen ze reken- schap geven in de dag van het oordeel.’ ‘Hetzij<br />

dan dat gijlieden eet, hetzij dat gij drinkt, hetzij dat gij iets anders doet, doet het al ter ere<br />

Gods.’<br />

“Indien hun leer strikter is dan deze, zo hebben ze schuld; maar gij zijt in uw geweten<br />

overtuigd, dat het niet zo is. En wie kan één jota minder strikt wezen zonder het woord Gods<br />

te verdraaien? Kan enige bewaarder van de verborgenheden Gods getrouw bevonden<br />

worden, indien hij enig deel van die heilige uitspraken verandert? Neen. Hij kan er niets van<br />

afdoen; hij kan niets verzachten; hij is onder verplichting van aan alle mensen te verklaren:<br />

‘Ik mag de Schriften niet verlagen om voor uw smaak te passen. Gij moet u <strong>tot</strong> de Schrift<br />

opheffen, of voor eeuwig vergaan.’ Dit is de wezenlike grond van dat algemene schreeuwen<br />

over ‘de liefdeloosheid van deze mensen.’ Liefdeloos, zijn ze dat? In welk opzicht? Voeden<br />

ze de hongerigen niet, en kleden ze niet de naakten? ‘Neen, dat is het niet; daarin komen ze<br />

niet te kort; maar ze zijn zo liefdeloos in hun oordeel! denken, dat niemand zalig kan<br />

worden, dan die met hen hetzelfde pad bewandelt.’<br />

De geestelike achteruitgang, die juist v——r de tijd van Wesley aan het licht getreden<br />

was, was in hoge graad het gevolg van Antinomiaans onderwijs. Velen hielden het er voor,<br />

dat Christus de zedewet had afgeschaft, en dat de Christenen derhalve onder geen<br />

verplichting stonden om die te houden; dat een gelovige vrijgesteld is van de “slavernij van<br />

goede werken.” Anderen, die dan nog de eeuwigdurendheid van de wet toestemden,<br />

verklaarden, dat het voor predikers onnodig was, het volk te vermanen <strong>tot</strong> gehoorzaamheid<br />

180

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!