21.04.2023 Views

Van Monarchie tot Anarchie

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Van</strong> <strong>Monarchie</strong> <strong>tot</strong> <strong>Anarchie</strong><br />

Hoofdstuk 18 — Een Amerikaanse Hervormer<br />

Een eerlike, oprechtgezinde landbouwer, die er toe gebracht was om aan het Goddelik<br />

gezag van de Schriften te twijfelen, en die toch innige begeerte had om de waarheid te<br />

kennen, was de man, die God in het biezonder had verkoren om een begin te maken met de<br />

verkondiging van Christus’ wederkomst. Gelijk veel andere hervormers had William Miller<br />

in zijn jeugd met armoede te kampen gehad, en had daardoor de grote lessen van<br />

werkzaamheid en zelfverloochening geleerd. De leden van het gezin, waartoe hij behoorde,<br />

onderscheidden zich door een onafhankelike, vrijheidslievende geest, door<br />

weerstandsvermogen en vurige vaderlandsliefde,— welke trekken ook in zijn karakter sterk<br />

uitkwamen. Zijn vader was kapitein bij het Revolutie leger, en aan de opoffe-ringen, die hij<br />

zich in de strijd en het lijden van dat stormachtig tijdperk getroostte, moeten de benarde<br />

omstandigheden van Millers jeugd wellicht toegeschreven worden.<br />

Hij was degelik gezond van gestel, en gaf reeds in zijn kinderjaren blijken van een meer<br />

dan gewoon verstand. Toen hij ouder werd, toonde zich dit duideliker. Zijn geest was<br />

werkzaam en goed ontwikkeld, en hij had een grote dorst naar kennis. Ofschoon hij niet de<br />

voorrechten van een akademiese opvoeding genoot, maakte zijn liefde <strong>tot</strong> de studie en zijn<br />

gewoonte van ernstig te overwegen en fijn te kritiseren hem <strong>tot</strong> een man met een helder<br />

oordeel en ruime blik. Hij had een onberispelik karakter en benijdenswaardige goede naam,<br />

en werd algemeen geacht om zijn rechtschapenheid, voorspoedigheid en milddadigheid.<br />

Door werkzaamheid en in-spanning verkreeg hij al spoedig het nodige <strong>tot</strong> levensonderhoud,<br />

doch bleef nog steeds aan zijn gewoonte van studeren vasthouden. Hij bekleedde<br />

verschillende burgerlike en mili- taire posten met lof, en de weg <strong>tot</strong> rijkdom en eer scheen<br />

zich wijd voor hem open te stellen.<br />

Zijn moeder was een degelik godvruchtige vrouw, en in zijn kinderjaren was hij onder<br />

godsdienstige indrukken geweest. Toen hij echter de mannelike leeftijd bereikte, kwam hij<br />

in aanraking met een genootschap van deïsten, wier invloed des te sterker was, omdat ze<br />

voor het merendeel goede burgers, en mannen van een menslievende en liefdadige aanleg<br />

waren. Te midden van Christelike inrichtingen levende, waren hun karakters <strong>tot</strong> op zekere<br />

hoogte door hun omgeving gevormd. De goede hoedanigheden, waardoor ze zich de achting<br />

en het vertrouwen verwierven, hadden ze aan de Bijbel te danken; toch werden die goede<br />

gaven z— verdraaid, dat ze een invloed tegen Gods woord uitoefenden. Omgang met deze<br />

mannen bracht Miller <strong>tot</strong> het omhelzen van hun gevoelens. De heersende<br />

Schriftverklaringen boden moeilikheden aan, die hem onoverkomelik toeschenen; echter gaf<br />

zijn nieuwe geloof, dat de Bijbel op zijde stelde, hem niets beters in de plaats ervan, en bleef<br />

hij onbevredigd. Toch hield hij zich ongeveer twaalf jaren lang aan deze inzichten vast.<br />

Maar toen hij vier en dertig jaren oud was, vervulde de Heilige Geest zijn hart met een<br />

gevoel van zijn toestand als zondaar.<br />

219

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!