Van Monarchie tot Anarchie

Van Monarchie tot Anarchie
uitroeien.” De teerling was geworpen. De koning had besloten, zich algeheel aan de kant
van Rome te stellen.
Dadelik werden er maatregelen genomen voor de gevangenneming van iedere Lutheraan,
te Parijs woonachtig. Een arme ambachtsman, aanhanger van het hervormde geloof, die
gewoon geweest was de gelovigen op te roepen tot bijwoning van de geheime
vergaderingen, werd gegrepen; en onder bedreiging van onmiddellik op de brandstapel
gedood te zullen worden, ontving hij last, de pauselike afgezant naar de woning van iedere
Protestant in de stad te brengen. Hij schrikte met afschuw van dit lage voorstel terug, maar
eindelik nam de vrees voor de vlammen de overhand, en stemde hij erin toe, de verrader van
zijn broederen te worden. Voorafgegaan van de hostie, en door een stoet van priesters, wierookdragers,
monniken en soldaten omgeven, trok Morin, de koninklike speurder, met de
verrader langzaam en zwijgend door de straten van de stad. De demonstratie was schijnbaar
ter ere van het “heilige sakrament,” een boetedoening voor de belediging, die door de
Protestanten aan de mis was aangedaan. Maar onder de praal van deze optocht lag een
dodelik doel verborgen. Tegenover het huis van een Lutheraan aangekomen, gaf de verrader
een teken, doch er werd geen woord gesproken. De processie hield stil, men trad het huis
binnen, de familie werd eruit gesleept en geketend, en de ellendige troep ging verder om
naar nieuwe slachtoffers te zoeken. “Geen huis, groot of klein, zelfs niet de scholen van de
Universiteit van Parijs, werd gespaard. . . . Morin deed de gehele stad sidderen.. “Het was
een schrikbewind.”
De slachtoffers werden onder wrede martelingen ter dood gebracht, daar er bepaald
gelast was, het vuur laag te houden, om hun doodsangst te verlengen. Maar ze stierven als
overwinnaars. Hun standvastigheid bleef ongeschokt, hun vrede onbewolkt. Hun vervolgers,
niet bij machte om hun onwrikbare standvastigheid te doen wankelen, gevoelden, dat ze de
nederlaag leden. “De schavotten werden in al de wijken van 1 D’Aubigné, ” History of the
Reformation in the Time of Calvin,” boek 4, Kap. 10. Parijs opgericht, en het verbranden
geschiedde op achtereenvolgende dagen; het doel hiervan was om de schrik van de ketterij
te verspreiden door de terechtstelling over een langere tijd uit te strekken. Het evangelie trok
hier echter in het einde voordeel uit. Geheel Parijs werd in staat gesteld om te zien, wat
soort van mensen de nieuwe meningen konden voortbrengen. Er was geen preekstoel, die
aan de brandstapel van de martelaar gelijk stond. De kalme vreugde, die het aangezicht van
deze mensen verhelderde, wanneer ze . . . naar de plaats van de terechtstelling gevoerd
werden, hun heldemoed, als de vreselike vlammen rondom hen opstegen, hun zachtmoedige
vergiffenis van het ondergane leed, veranderden in niet weinig gevallen toorn in medelijden,
en haat in liefde, en pleitte met onweerstaanbare welsprekendheid voor het evangelie.”
De priesters, die erop bedacht waren, de volkswoede op het hoogste punt te houden,
strooiden de vreselikste aanklachten tegen de Prostesanten uit. Ze werden beschuldigd van
samengespannen te hebben om de Katholieken te vermoorden, de regering omver te werpen,
en de koning te doden. Niet het geringste bewijs kon aangevoerd worden om deze
155