Van Monarchie tot Anarchie

Van Monarchie tot Anarchie
De bode der waarheid ging zijn weg; maar zijn verschijning in nederigheid, zijn
oprechtheid, zijn ernst en diepzinnigheid vormden nog dikwels het onderwerp van de
gesprekken. In vele gevallen hadden de hoorders niet gevraagd, van waar hij kwam, of waar
hij heen ging. Ze waren z— overstelpt geweest, eerst door verwondering, en later door
dankbaarheid en vreugde, dat ze er niet aan gedacht hadden, hem te ondervragen. Wanneer
ze er bij hem op aangedrongen hadden, mede te gaan naar hun woningen, was zijn antwoord
geweest, dat hij de verloren schapen van de kudde moest be-zoeken. Zou hij een engel uit de
hemel hebben kunnen zijn? vraagden ze.
In vele gevallen werd de bode der waarheid niet weer gezien. Hij was naar andere landen
gereisd; hij sleet zijn verdere levensdagen in de een of andere onbekende gevangenis, of
wellicht bleekte de zon zijn beenderen op de plaats, waar hij voor de waarheid getuigenis
had afgelegd. Maar de woorden, welke hij had nagelaten, konden niet vernietigd worden. Ze
deden hun werk in de harten van de mensen; en de gezegende vruchten zullen eerst in het
oordeel ten volle bekend worden.
De Waldenziese zendelingen drongen het rijk van Satan binnen, en de machten der
duisternis gordden zich aan tot groter waakzaamheid. De vorst des kwaads bespiedde iedere
poging, die er gedaan werd om de waarheid te verbreiden, en wekte vrees in de harten van
zijn dienaren. De pauselike leiders zagen een teken van gevaar voor hun zaak in de arbeid
van deze nederige reizigers. Indien ze het licht der waarheid toelieten, onverhinderd te
schijnen, zou het de zware wolken van dwaling, waarin de mensen gehuld waren, wegvagen;
het zou de zielen van de mensen naar God alleen heenwijzen, en ten laatste de oppermacht
van Rome verstoren.
Het bestaan alleen van dit volk, dat zich aan het geloof van de oude kerk hield, was reeds
een gedurig getuigenis voor de afval van Rome, en lokte daarom de bitterste haat en
vervolging uit. Hun weigering om de Schriften af te geven was eveneens een oorzaak van
ergernis, die Rome niet verdragen kon. Het besloot, hen van de aarde te verdelgen. Nu
werden de vreselikste kruistochten tegen Gods volk in hun woonplaatsen in de bergen
begonnen. Inkwisiteuren werden uitgezonden om hen op te sporen, en het toneel van de
onschuldige Abel voor de moordzuchtige Kaïn vallende, werd menigmaal herhaald.
Onophoudelik werden hun vruchtbare landerijen verwoest, en hun woningen en
godshuizen vernield, zodat waar eenmaal de bloeiende velden en woonplaatsen van een
schuldeloos, nijverig volk geweest waren, er niets dan een woestijn overbleef. En gelijk het
roofdier wilder wordt door de smaak van bloed, zo ontvlamde ook de woede van de
pausgezinden tot groter hevigheid door het lijden van hun slachtoffers. Vele van die
getuigen voor een zuiver geloof werden over hun bergen heengedreven, en tot de dood toe
nagejaagd in de val leien, waar ze zich verborgen hadden, omsloten door grootse wouden en
rotsspitsen. Er kon geen beschuldiging ingebracht worden tegen het zedelik karakter van
deze verbannen klasse van mensen. Zelfs hun vijanden verklaarden, dat ze een vredelievend,
47