21.04.2023 Views

Van Monarchie tot Anarchie

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

En toch, den vreemden regel der ongerijmd- heden volgende, die altijd in zulke gevallen heerscht, scheen de tijd, terwijl hij aldus voorbijsnelde, lang te vallen.... gevangenissen, met menschen opgevuld, die geene misdaad begaan hadden en geen gehoor konden vinden; deze dingen werden de bepaal- de orde en de gewone loop der dingen, en sche- nen door aloud gebruik gewettigd te zijn, eer ze vele weken in zwang waren. Vooral werd er éene afgrijselijke gestalte even gemeenzaam alsof die sedert de schepping der wereld onder de oogen der menschen ware geweest, — de gestalte van de scherpe vrouw, La Guillotine geheeten. Die maakte het algemeen onderwerp uit van allerlei grappen: ze was het beste gomeeamid- del tegen hoofdpijn; ze belette onfeilbaar dat men grijs haar kreeg; ze verleende eene eigenaardige bleekheid aan de gelaatskleur; ze was het nationale scheermes, dat nooit stomp werd; hij, die la Guillotine kuste, keek door het ven- stertje en niesde in den zak. Zij was het teeken van de wedergeboorte van den mensch. Ze had het Kruis vervangen. Modellen er van werden op de borst gedragen, waarvan het Kruis gebannen werd, en men boog voor haar en men geloofde aan haar, terwijl men het Kruis ver- loochende. Het werktuig schoor zoovele hoofden af‚ dat het zelf, zoowel als de grond, dien het bezoe delde, geheel rood geverfd werd. Men nam het uit elkaar als een stuk speelgoed voor een jongen Duivel en zette het weer op, als de gelegenheid gunstig was. Het deed den welsprekende zwijgen; het velde den machtige neder; het vernietigde al wat schoon en goed was…

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Van</strong> <strong>Monarchie</strong> <strong>tot</strong> <strong>Anarchie</strong><br />

Het grote beginsel, dat door Robinson en Roger Williams op zo waardige wijze werd<br />

bepleit, dat de waarheid zich ont-wikkelen moet, en dat de Christen klaar behoort te staan<br />

om al het licht aan te nemen, dat uit Gods heilig woord hem toe- sehijnt, werd door hun<br />

nakomelingen uit het oog verloren. De Protestantse kerken van Amerika — en die van<br />

Europa evenmin,— welke zo hogelik bevoorrecht waren door het ontvangen van de<br />

zegeningen van de Reformatie, maakten geen vorderingen op het pad van hervorming.<br />

Ofschoon er van tijd <strong>tot</strong> tijd wel enkele getrouwe mannen opstonden, die nieuwe waarheden<br />

verkondigden, en langgekoesterde dwalingen blootlegden, stelde zich de meerderheid, gelijk<br />

de Joden in Christus’ tijd, of de pausgezinden in Luthers dagen, tevreden met te geloven wat<br />

hun vaders geloofd, en te leven, zoals die geleefd hadden. Daarom ontaardde de godsdienst<br />

weer in vormelikheid; en dwalingen en bijgelovigheden, welke men afgelegd zou hebben,<br />

indien de kerk voort was gegaan te wandelen in het licht van Gods Woord, werden<br />

aangehouden en gekoesterd. Aldus stierf de geest, die door de Hervorming was<br />

aangewakkerd, langzamerhand uit, <strong>tot</strong>dat er bijna evenveel behoefte aan hervorming in de<br />

Protestantse kerken bestond, als in de Roomse kerk in Luthers tijd. Er bestond dezelfde<br />

wereldsgezindheid en geestelike doodsheid, een gelijk ontzag voor de meningen van mensen,<br />

en in de plaats stelling van menselike theorieën voor hetgeen Gods Woord leert.<br />

De grote verspreiding van de Bijbel in het eerste deel van de negentiende eeuw, en het<br />

heldere licht, dat dientengevolge de wereld bescheen, werd niet gevolgd door een<br />

gelijkstandige voortuitgang in kennis van de geopenbaarde waarheid, of in godsdienst, uit<br />

ondervinding verkregen. Satan kon niet, als in vroegere eeuwen, Gods woord van de mens<br />

weghouden; het was binnen ieders bereik gebracht; maar om desniettemin zijn doel te<br />

bereiken, leidde hij er velen toe, er slechts weinig op te letten. De mensen verwaarloosden<br />

het onderzoek van de Schrift, en gingen daarom voort met valse verklaringen aan te nemen<br />

en leerstellingen te omhelzen, die geen grond in de Bijbel hadden.<br />

De mislukking van zijn pogingen om de waarheid door vervolging uit te roeien ziende,<br />

had Satan andermaal toevlucht genomen <strong>tot</strong> het plan van minnelike schikking, dat <strong>tot</strong> de<br />

grote afval en de ontwikkeling van de Kerk van Rome aanleiding gegeven had. Hij had er<br />

Christenen toe gebracht om zich nu wel niet met heidenen, maar met dezulken te verbinden,<br />

die zich door hun toewijding aan de dingen van deze wereld even wezenlik afgodedienaars<br />

hadden bewezen, als zij, die gegoten beelden aanbaden. En de uitslag van die vereniging<br />

was nu niet minder verderfelik dan in vorige eeuwen; trots en overdaad werden onder de<br />

schijn van godsdienst toegelaten, en bederf sloop de kerken binnen. Satan ging voort met de<br />

leringen van de Bijbel te verdraaien, en overleveringen, die berekend waren om miljoenen<br />

ten verderve te leiden, schoten diepe wortel. De kerk ondersteunde en verdedigde de<br />

overleveringen, in plaats van te strijden voor “het geloof, dat eenmaal aan de heiligen<br />

overgeleverd is.” Aldus werden de beginselen verlaagd, voor welke de hervormers zoveel<br />

gedaan en geleden hadden.<br />

206

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!