Van Monarchie tot Anarchie

Van Monarchie tot Anarchie
beweerd wordt, dat het Katholicisme tans minder van het Protestantisme verschilt dan in
vroegere tijden. Er heeft een verandering plaats gehad; maar de verandering ligt niet bij het
pausdom. Het Katholicisme gelijkt ongetwijfeld veel op het Protestantisme van onze tijd,
omdat het Protestantisme sedert de dagen van de hervormers zo zeer ontaard is. Terwijl de
Protestantse kerken de gunst van de wereld gezocht hebben, heeft een valse liefde hun ogen
verblind. Ze zien niet in, dat het niet recht is, goed te geloven van alle kwaad; en als
onvermijdelik gevolg zullen ze eindelik kwaad denken van alle goed. In plaats van het
geloof,dat eenmaal aan de heiligen overgegeven is,te verdedigen, verontschuldigen ze zich
nu als het ware bij de Roomse kerk wegens de liefdeloze opinie, die ze over hem gekoesterd
hebben, en vragen vergiffenis voor hun onverdraagzaamheid. 22 Thess. 2:3, 4; 3 Lenfant,
“History of the Council of Constance, ” Deel I, p. 516 (ed. 1728).
Een grote klasse, zelfs van hen, die het Romanisme niet gunstig gezind zijn, ducht
weinig gevaar van zijn macht en invloed. Velen beweren, dat de verstandelike en zedelike
duisternis, welke er tijdens de Middeleeuwen heerste, de verspreiding van zijn leer,
bijgeloof en onderdrukking in de hand heeft gewerkt; en dat de grotere verstandelike
ontwikkeling van de nieuwere tijd, de algemene verspreiding van de wetenschap, en de
toenemende vrijzinnigheid in godsdienstzaken een herleving van onverdraagzaamheid en
tirannie onmogelik maken. Er wordt gespot met de gedachte, dat er in deze verlichte eeuw
zulk een staat van zaken zou kunnen bestaan. Het is waar, dat dit geslacht, door veel licht,
zowel verstandelik, zedelik, als godsdienstig wordt bestraald. Er is licht van de hemel af
over de wereld uitgegoten door de geopende bladzijden van Gods heilig woord. Maar men
behoorde niet te vergeten, dat hoe groter het licht, dat geschonken wordt, des te groter de
duisternis is in hen, die het verdraaien of verwerpen.
Een biddend onderzoek van de Bijbel zou de Protestanten het ware karakter van het
pausdom tonen, en hen leren, het te verafschuwen en te vlieden; maar velen zijn zo wijs in
eigen oog, dat ze geen behoefte gevoelen om God in ootmoed te zoeken, en alzo in de
waarheid geleid te worden. Ofschoon ze zich op hun verlichting beroemen, zijn ze onwetend,
zowel wat de schriften als de kracht Gods aangaat. Ze moeten het een of andere middel
hebben om hun geweten tot zwijgen te brengen; en ze zoeken dat middel, dat minst geestelik
en vernederend is. Wat ze wensen, is een middel om God te vergeten, en dat toch zal kunnen
doorgaan voor een middel om aan Hem te gedenken. Het Pausdom is wel berekend om in de
behoeften van zulke mensen te voorzien. Het biedt juist het ware aan twee klassen van de
mensheid, die bijna de gehele wereld in zich sluiten — degenen, welke door hun verdiensten,
en degenen, die in hun zonden wensen zalig te worden. Hier ligt het geheim van zijn macht.
Een tijd van grote verstandelike duisternis heeft zich bevorderlik betoond aan het
welslagen van het pausdom. Wat nu nog blijken zal, is, dat een tijd van groot, ver- standelik
licht even bevorderlik is aan zijn welslagen. In vervlogen eeuwen, toen de mensen zonder
Gods woord en buiten de kennis van de waarheid leefden, waren hun ogen geblinddoekt, en
werden er duizenden verstrikt, omdat ze het net niet zagen, dat voor hun voet gespannen
402