Van Monarchie tot Anarchie

Van Monarchie tot Anarchie
Aan vele toehoorders was deze leer onwelkom. Het was een bittere teleurstelling, te
vernemen dat hun moeitevolle tocht tevergeefs gemaakt was. De vergiffenis, welke hun
door Christus vrij werd aangeboden, konden ze niet begrijpen. Ze stelden zich tevreden met
de oude weg naar de hemel, die Rome hun aangewezen had. Ze schrikten terug voor de
moeite van naar iets beters te zoeken. Het was gemakkeliker, hun zaligheid aan de priesters
en de paus toe te vertrouwen, dan naar reinheid van hart te streven.
Een andere klasse echter ontving met vreugde de tijding van verlossing door Christus.
De godsdienstige gebruiken, die Rome van hen eiste, hadden hun geen zielevrede bezorgd,
en in het geloof namen ze het bloed van de Zaligmaker als hun verzoening aan. Zulken
keerden naar hun woonplaatsen terug om aan anderen het kostbare licht te openbaren, dat ze
ontvangen hadden. Aldus verbreidde zich de waarheid van dorpje tot dorpje, en van stad tot
stad, en werd het aantal pelgrims naar het beeld van de heilige maagd zeer veel minder. De
inkomsten krompen in, en daardoor ook de toelage van Zwingli, welke uit die inkomsten
gevonden werd. Maar dit veroorzaakte hem niets dan vreugde, daar hij zag, dat de macht
van dweperij en bijgeloof verbroken werd.
De kerkelike overheden waren niet blind voor het werk, dat Zwingli deed, maar voor het
tegenwoordige wensten ze niet, tussen beide te treden. Hopende hem nog voor hun zaak te
winnen, trachtten ze zich door vleierijen van hem meester te maken; intussen begon de
waarheid de harten van het volk in beslag te nemen. Zwingli’s arbeid te Einsiedeln had hem
voor een wijdere kring geschikt gemaakt, en die zou hij spoedig binnentreden. Na drie jaren
hier geweest te zijn, werd hem het ambt van prediker in de kathedraal te Zürich opgedragen.
Zürich was toentertijd de voornaamste stad in het Zwitserse bondgenootschap, en de invloed,
die hij daar uitoefende, zou wijd en zijd gevoeld worden. De geesteliken echter, op wier
uitnodiging hij naar Zürich overkwam, waren er op bedacht, alle nieuwigheden te
voorkomen, waarom ze hem inlichting gaven aangaande zijn plichten.
“Ge zult alles in uw vermogen doen,” zeiden ze, “tot inzameling van de inkomsten van
het kapittel, de kleinste kleinigheid niet over het hoofd ziende. Ge zult de gelovigen, zowel
van de preekstoel als bij de oorbiecht vermanen, alle rechten en tienden te betalen, en door
hun giften de liefde te bewijzen, die ze de kerk toedragen. Ge zult uw best doen om het
inkomen, dat van zieken, missen, en in het algemeen van alle geestelike verordeningen
inkomt, te vermeerderen.” “Wat aangaat het beheer over de sakramenten, de prediking, en
het wachthouden over de kudde,” voegden ze erbij, “dat zijn ook zaken, die bij de plichten
van een priester behoren. Doch daarvoor kunt ge, voornamelik voor het prediken, een
plaatsvervanger aanstellen. Ge zult de sakramenten alleen toedienen aan personen uit hogere
stand, en dan alleen, wanneer er biezonder aanvraag om gedaan wordt; het is u verboden om
ze aan het volk van alle standen zonder onderscheid des persoons te bedienen.”
Zwingli hoorde deze opdracht stilzwijgend aan, en gaf in antwoord erop, na zijn dank te
hebben betuigd voor de eer van een beroep naar deze belangrijke plaats, een verklaring van
119