LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal
p100
Die paragraaf wat na my mening die mees ingrypende was, was paragraaf 306 (Ned
Geref Kerk 1986:52):
Die Ned Geref Kerk is oortuig dat die hantering van apartheid as
politieke en maatskaplike sisteem wat mense veronreg en een groep
onregmatig bo ʼn ander bevoordeel, nie op Christelik-etiese gronde
aanvaar kan word nie, omdat dit in stryd is met die beginsels van
naasteliefde en geregtigheid en onafwendbaar die menswaardigheid
van almal wat daarby betrokke is, aantas.
Dit blyk egter dat dit veral paragraaf 270 en 273 was wat die grootste reaksie ontlok
het. In hierdie twee paragrawe word gesê dat “lidmaatskap van die Ned Geref Kerk
oop” is en dat eredienste en ander byeenkomste vir “alle besoekers” toeganklik is (Ned
Geref Kerk 1986:46). Dit is duidelik dat baie lidmate steeds die NG Kerk as volkskerk
vir wit Afrikaners beskou het. Hierdie lidmate se besware het uiteindelik in 1987 sigbare
gestalte aangeneem in die stigting van die Afrikaanse Protestantse Kerk (APK). Sowat
ʼn honderd predikante en ongeveer 40 000 lidmate het die NG Kerk en ander kerke
verlaat (Gaum 1997a:45). Strauss (2011:511) dui egter die aantal lidmate van die NG
Kerk wat na die APK oorgegaan, as slegs 7 751 aan.
4.2 “Te abstrak en teoreties en daarom ook te onkrities”
Ten spyte van die hartseer van kerkskeuring het die NG Kerk voortgegaan met sy
besinning oor die Kerk se rol in die samelewing. By die Algemene Sinode van 1990 is ʼn
gewysigde beleidstuk Kerk en Samelewing 1990 aanvaar. Hierin erken die NG Kerk
onder andere – in paragraaf 282 – “dat hy te lank die beleid van apartheid... te abstrak
en teoreties en daarom ook te onkrities, beoordeel het” (Ned Geref Kerk 1990:39). In
paragraaf 284 erken die NG Kerk verder:
Eers gaandeweg het dit vir die Ned Geref Kerk duidelik geword dat die
beleid van apartheid as politieke sisteem in die praktyk veel verder
gaan as die erkenning van die reg en vryheid van alle mense en
kulturele groepe om aan hulle eie waardes getrou te mag bly.
Apartheid het op so ʼn wyse begin funksioneer dat die grootste deel van
die landsbevolking dit ervaar het as ʼn onderdrukkende sisteem wat
deur gedwonge skeiding tussen mense in werklikheid een groep
onregmatig bo die ander bevoordeel het. So het dit die mens-