25.12.2013 Views

LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Hoofstuk 5: Die post-apartheid verhaal?<br />

p281<br />

het hierdie selfde tema aangeraak as sy vertel van haar vriendin wat met haar praat<br />

oor Mandela:<br />

Hy het in versoening uitgereik na wittes, hy het uit sy pad gegaan om te<br />

vergewe – en wat kry hy? Mense aanvaar slegs hóm, sien slegs na<br />

hóm op, terwyl sy mense verontagsaam word. Mandela wil vir die<br />

wêreld dit benadruk dat hy nie ʼn uitsondering is nie: Ek is deel van my<br />

mense ek is soos hulle. As julle beïndruk is deur my, moet julle ook<br />

deur hulle beïndruk wees. As ek uitsonderlik is, is hulle ook. Maar<br />

wittes prys voortdurend vir Mandela, terwyl hulle swartes behandel<br />

soos voorheen.<br />

Die uitdaging vir wit Afrikaanse Christene is om verby die hoëprofiel swart mense – met<br />

wie hulle nooit skouers skuur nie – te kyk en swart mense met wie hulle daaglike<br />

kontak het as gelyke te beskou. Sommige, soos Elsa, het reeds so ʼn besluit geneem<br />

toe sy sê ek wil nie ʼn rassis wees nie [2-556]. Baie ander mense het nog nie<br />

daardie wilsbesluit geneem nie [Hanlie 2-566].<br />

ʼn Tipiese voorbeeld van iemand wat reeds so ʼn keuse gemaak het en daarop reageer,<br />

is Barend la Grange, een van die sogenaamde “Dulux-3” (Retief 2012:elektroniese<br />

bron). Dit is ʼn term wat Hanlie Retief gemunt het waarmee sy verwys na die drie manne<br />

wat al drie met verf hulle beswaar teen The Spear wou uitdruk. In die plaaslike konteks<br />

is dit duidelik herkenbaar as ʼn parodie op soortgelyke name uit die apartheidsera soos<br />

die Pepco Drie (TRC 1996:elektroniese bron) en die Cradock Vier (Forbes<br />

2010:elektroniese bron).<br />

La Grange is die man wat die skildery The Spear met rooi verf toegetakel het. Hy<br />

verduidelik sy optrede: “...as Afrikanerman het ek geroepe gevoel. Ons, gestereotipeer<br />

as die groot rassiste, het ’n verantwoordelikheid om daardie persepsie om te keer.” Self<br />

al sou die hof oor die skildery oordeel, sê hy, “dan gaan swart mense steeds sê: ‘Die<br />

wittes respekteer ons nie.’ So dit was die régte ding dat ’n wit man van die skildery<br />

ontslae raak” (Retief 2012:elektroniese bron).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!