LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 4: Gesprek 4 (10 September 1998)
p469
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
Elsa: Vir my was dit die Antichris wat ons moes beveg, wat ons Christendom bedreig.
Johan: Dit was 'n verbode onderwerp in die eerste plek. Jy het nie daaroor gepraat nie.
Hanlie: Wat het in jou kop aangegaan as iemand gesê het "kommunisme"?
Johan: Ek het nie in die eerste plek gedink aan 'n ekonomiese stelsel nie.
Hanlie: Het ons nie almal gedink, deur ons NG Kerk ingegee, dit is iemand wat nie aan
God glo nie. 'n Kommunis is iemand wat nie in god glo nie. Negentig persent van die
kinders waarmee ek gepraat het in my hele skoolloopbaan, beteken kommunisme voor
"jy glo nie in God nie".
Albert: En vir my daarmee saam: 'n baie negatiewe konnotasie. Uiteraard as jy nie in
God glo nie sou dit vir ons as blankes Suid-Afrikaners negatief wees. Maar ek bedoel
die label kommunis. Sias het laas keer daarna verwys toe hy sê waar hy ry in
Wesselsbron met die swart vrou voor in die kar by hom en dan kyk die boere vir hom
uit hulle bakkies en dan sê hulle seker "daar ry 'n groot liberalis, kommunis."
Hanlie: Kommunisme het net een label gehad in SA, of net twee: dit was goddeloos of
die monster wat ons land gaan oorneem, dit was waaroor baie van ons jong seuns en
manne op die grens gaan veg het, terwyl hulle nie eers geweet het wat kommunisme
regtig is nie. Ek is nou nie baie lus om Karl Marx se Manifes te gaan soek en lees nie,
julle wat so oulik lees, kan dit gerus doen. Dit is nou net vir my nog een van die
wanopvattings waaronder ons grootgeword het en ons jongmense geleef het, en dit is
'n baie eensydige eng … Dis soos met alles, as jy nie kennis het van iets nie, as jy nie
werklik 'n studie gemaak het daarvan nie, en jy het maar net daarvan gehoor by
iemand, jou pa of jou ouma of jou oom kommunisme is van die duiwel af, 'n kommunis
glo nie in God nie, dan hou jy net die een feit-jie in jou kop en jy vergeet van al die
ander aspekte van kommunisme.
Danie: Dit is waarop die meeste mense hulle standpunte handhaaf. Ek sê vanaand vir
my vrou: Dis wat my irriteer as mense net praat oor dit wat hulle gehoor het. Sulke
halwe waarhede en dan maak hulle dit 'n volle waarheid.