LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal
p72
as 'n heersersvolk gesien. Die Israel-beeld het rassetrekke begin kry. Die algemene
onreg teenoor miljoene en die growwe skendings van menslikheid wat nou stuk vir stuk
uitkom, is teen dié agtergrond vergoelik” (Loader 1997:14).
In die voorafgaande paragrawe is aandag gegee aan die ontstaan van apartheid, aan
die positiewe en die negatiewe kant daarvan. Dit is die leefwêreld wat deur hierdie
beleid geskep is, en die eerste paar jaar van die nuwe bedeling, wat in die aanvanklike
navorsing aan die orde kom.
2.4 Agtergrond van 1998 se gesprekke
Die aanvanklike navorsing in 1998 is in ʼn tydperk van wydverspreide optimisme
gedoen. Slegs vier jaar vroeër is die eerste demokratiese verkiesing in die land gehou,
sonder dat dit tot die bloedbad gelei het waarvoor daar gevrees is. As in gedagte
gehou word dat dit in dieselfde tyd gebeur het as die menseslagting in Rwanda, is die
algemene gees van positiwiteit wat in daardie tyd geheers het, verstaanbaar.
In 1994, toe Suid-Afrika die oorgang na ʼn demokratiese bestel gemaak het, was
toestande nie so vreedsaam in die res van Afrika nie. Rwanda is ʼn klein land in die
ooste van Sentraal-Afrika. Die bevolking van sewe miljoen het bestaan uit meer as
85% Hutu’s en ongeveer 15% Tutsi’s. Die meerderheid van die bevolking is Katolieke
Christene. In dieselfde maand waarin Suid-Afrikaners na die stembus gegaan het vir
die eerste ten volle demokratiese verkiesing, April 1994, het daar ʼn volksmoord in
Rwanda uitgebreek.
In ʼn tydperk van ongeveer een honderd dae ná 6 April 1994 is ongeveer 800 000
mans, vroue en kinders in etniese geweld vermoor. Die meerderheidsgroep, die Hutu’s,
het ongeveer driekwart van die Tutsi-bevolking uitgewis (United Human Rights Council
2009:elektroniese bron). Terselfde tyd is duisende Hutu’s doodgemaak omdat hulle die
moorde teegestaan het, of as Tutsi simpatiseerders beskou is.
In Suid-Afrika is min kennis geneem van die gebeure in Rwanda. Suid-Afrikaners was
te vasgevang in die “miraculous events” (Wallis 1994:elektroniese bron) van hulle eie
land. ʼn Groot deel van hierdie wonderwerk kan toegeskryf word aan die gesindheid van
die eerste swart president Nelson Mandela. Hy het ʼn groot bydrae gelewer om vrese