LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 1: Gesprek 1 (30 Julie 1998)
p404
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
Albert: Karin?
Karin: Ek werk by die _____ van alle rasse, en kom in Kutlwanong en Thabong baie
gereeld, ek ry baie keer alleen daar, ek ry baie keer saam met my hulpwerker daar,
ons werk onder al die gemeenskappe. Ek het ook die ervaring, alhoewel ek
(onduidelik) gedoop is, raak hulle maar vir my ook kwaad raak, en hou hulle glad nie
van my nie veral as dinge nie loop na hulle sin nie. Ek glo ook dat apartheid altyd in 'n
sekere mate daar sal bly, hulle vereenselwig nie heeltemal daarmee dat daar 'n
mengery is nie, en my ervaring is dat my swart kollegas wat saam met my werk, word
van tyd tot tyd beskuldig dat hulle saam met die wit “legoa” eet. Dis 'n sêding om te sê
dat ons staan saam teen die gemeenskappe wat nog buite staan. Daar is
uitsonderings, ek het baie positiewe belewenisse al daar gehad, ek het nog nooit
traumatiese ervarings in die swart gemeenskappe gehad nie. Hulle het my nog nooit
sleg behandel nie, maar daar is maar baie onderstrominge en konflik situasies. Ek
raak partykeer baie kwaad, baie moedeloos, so dis 'n mengsel van alles.
Albert: Dankie. Isak?
Isak: Ek werk van '87 af. Ek en George het goeie jare gedeel by _____. Daarna het ek
'n draai by _____ gemaak vir een jaar in die personeelafdeling. Daar het ek vir die
eerste keer met swart mense te doen gehad; agtergekom dit is egter 'n faktor. Ek het
so wit grootgeword, hierdie mense is absoluut twee wêrelde van mekaar af. Tot ek nou
in '87 reg midde in Thabong geland het. Wat weer 'n hele geskiedenis op sy eie is. Ek
het in 'n huis grootgeword wat 'n apartheidshuis was. Ek is nou nog so verstom dat die
Afrikaners so 'n onwrikbare geloof in ons kerkleiers gehad het, en ook ons politieke
leiers. Dit was 'n groot prestasie as kind om al die ministers se name te kon opnoem.
Dit was nasionale helde. Die wit mense wat daardie beleid bevraagteken het, is
uitgekryt as kafferboeties en kommuniste. In so 'n mate… Ek sê nie ek is onskuldig nie.
Totdat jy begin om die ander deel van die wêreld te sien. Van '87 en '88 af het ek baie
trauma ervaar, ek was al in die nag en dag deur Thabong wees, ek was in die mense
se huise gewees, ek ken die mooi en die lelik, ek ken die hartseer, ek ken die emosie,
ek het dit ervaar.
Oor apartheid het ek redelik vrede in my hart, ek besef dit was nooit reg nie, maar jy
kan verskeie argumente aanhaal – jy kon sê dit was al manier waarop ons kon oorleef.
Ongelukkig is die Afrikaner kultuur so ingebed by die geskiedenis van apartheid, dat dit