LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 2: Gesprek 2 (13 Augustus 1998)
p419
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
wat die skeuring gekom het tussen Nasionale Party en Sap. Toe het die Nasionale
Party aan die bewind gekom en so het Sir de Villiers Graaff verdwyn, en so het ek ook
gevoel dat ons politieke party verdwyn het en so het my belangstelling in die politiek
begin verdwyn want die Sappe het verdwyn. En so is ons grootgemaak, en nou sit ek
in die situasie waar ek is 'n Sap, ek het NP saam met my, ek het ANC saam met my
(my broer is 'n ANC speaker in _____), en alles gevolg van goed wat verkeerd geloop
het daardie tyd al. As ek nou moet sê of daar rassisme was, kan ek nie sê dit is
rassisme nie, want die manier, hy kom op vir die swartes, hy is 'n speaker vir hulle, en
die manier waarop hy sy swart – nie swart nie, maar kleurlinge – werkers hanteer op
die plaas, hy sal sommer met 'n sambok inspring en begin links en regs slaan. Waar
kom dit vandaan?
Mike: Hier wil ek nou graag iets byvoeg. As 'n mens sê jy is anderste omdat jy vir 'n
ander party stem, omdat jy wil anderste lyk, maar intussen behandel jy die mense
erger. Dan is dit nie meer politiek nie. Dis hoekom ek sê, die politiek van daardie tyd
het ons nie so aangegaan nie, die leefwyse wat ons aangeleer was, was vir ons meer
van belang. Ek verkies liewerste om polities moderate te wil bly, as wat ek geweldig
polities na een rigting toe dryf, maar ek behandel mense erger as wat die ver-regses dit
doen. En hierdie is 'n tipiese geval.
Hanlie: Maar kom Christenskap nie hier tot 'n groot mate ter sprake nie?
Mike: Daarom dat ek wil sê, daardie tyd van die Sappe en Nasionaliste. Ons eet saam,
ons bid saam, doen alles saam en ons is almal Christene, en ons is gelukkig getroud.
Maar wat maak jou anderste as ek omdat jy voel 'n ding is verkeerd, en daarom stem jy
anderste. Ek voel dinge is verkeerd maar ek het geleer, dis hoe ek grootgeword het. Vir
my gaan dit nou nie meer oor die politieke situasie nie, dit gaan oor hoe ek as 'n mens
'n situasie hanteer, ek sien dit daagliks gebeur. Mens kan nie glo dat mense op TV sê,
die blankes het hierdie land se swartes so sleg behandel, en dan gaan hy terug plaas
toe en die eerste een wat hy kry dam hy sommer met die vuis by dat hy op sy agterend
gaan sit. As ons begin politiek sien as hoe ons moet glo mense moet behandel word,
dan het ek 'n groot probleem daarmee.
Albert: So wat jy eintlik sê, is dit gaan nie oor die politieke party nie, maak nie saak wie
aan bewind sou wees nie, al het die NP nie in 1948 gewen nie, sou ons waarskynlik 'n
soortgelyke stelsel gehad het op die boeke. Die beginsel daaragter, die onderliggende
meerderwaardigheid of minderwaardigheid sou nog deurgekom het op 'n manier.