LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 8: Gesprek 8 (19 November 1998) p559
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
Frans: Ek dink as Christen het ons eerstens die plig om ons medemens menswaardig
te behandel, ongeag wat die situasie is. Ek het simpatie met wat Mike sê, maar
allereers is jy 'n Christen. As ons maar net 78% Christene in hierdie land was, het ons
dalk nie hierdie probleme gehad nie, of ons het dit dalk makliker hanteer, maar ons is
nie. Maar ons wat hier is, wat dit is, ons moet ons Christelike beginsels en pligte uitleef
ten opsigte van ons medemens.
Johan: Ek sien lig, as mens die tegniek van empatie en terapie gebruik, dan sê die
boeke vir jou empatie beteken niks nie. Dit moet gekommunikeer word, vir my lê die
toekoms daarin. Ons het reeds gesê ons is jammer, ons het reeds gewys, ons weet net
nie eintlik hoe om dit te wys nie. Die sukses van die land vorentoe lê wat my aanbetref
in die manier waarop die swart mense, die ANC gaan reageer teenoor ons. Gaan hy vir
my sê, ja ek erken jou vrese, eerlik, nie lippetaal of op politieke verhoë nie. Ek erken
jou vrese, ek erken jou reg om 'n Afrikaner te wees. As hier sukses moet wees, as hulle
eerlikwaar gaan probeer, dan kan ons saamwerk.
Naomi: Ek sit en dink aan hierdie pad vorentoe, weereens uit my werksopset, ek sit
objektief, ek word nie so geraak as die mense wat nou spesifiek in die klinieke werk
nie. Byvoorbeeld daar is blanke mense uit hulle posisies uitgehaal, nie op vlak nie,
maar uit die werk wat hulle gedoen het, is hulle uitgehaal. Hulle het dit goed gedoen en
swartmense is in hulle plekke ingesit. Hulle het nie die verantwoordelikheid nou wat die
witmense gehad het nie, hulle daag net nie op by die werk nie, blankes is op nagdiens
gesit sodat die swartes daar kan wees vir dagdiens. Daar is nie genoeg mense om die
dagdiens behoorlik te run nie, hulle daag net nie op nie, as die mense op nagdiens
kom is daar net nie 'n verpleegkundige op diens nie, dan moet 'n blanke uitkom en die
nagdiens kom vat, want daar is net nie 'm swarte om dit te doen nie. Daai
verantwoordelikheid het hulle net nie, en hulle skuif dit net af. Ek sit in 'n beroep waar
ons werklik daarmee sit, ek diskrimineer nie teen hulle nie, dis 'n werklikheid waarmee
ons sit. Hulle het net nie die verantwoordelikheid teenoor hulle werk, hulleself en hulle
mense nie. Ek wil sê hulle kry die geld en that’s that.
Mike: Miskien 'n laaste opmerking. Wat ons doen, en hoe ons dit hanteer, maar die
regering se optrede, onthou wanneer jy geletterde mense iets vertel, jy kan vir ons
vertel ons was 'n klomp omdat ons die swartes so slegs behandel het, en ons kan
almal op ons knieë val en alles. As ons van niks beter geweet het nie, of ons eie wil of
idees gehad het nie. Elsa kan vir my sê hoe sy voel en dis haar opinie, maar ek gaan