4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

et tipi civcivlerin baba hattını oluşturur. Damızlık sürülerindeki erkeklerin sayısının göreceli az
olmasından dolayı (10 dişi için sadece 1 erkek) bu hayvanların yüksek maliyetleri (bu sürülerin
zayıf yumurta üretiminden dolayı) göz ardı edilebilir düzeydedir.
Yemden Yararlanma Etkinliğinin Geliştirilmesi İçin Islah
Piliç eti toplam üretim maliyetinin %60-70’ini yem maliyeti teşkil eder, dolayısı ile yem
dönüşüm oranının (FCR = toplam yem tüketiminin vücut ağırlığına bölünmesi) gelişmesi son
derece arzu edilen bir durumdur.
Kuluçkadan rafa gelene kadar toplam yem tüketimi iki bileşenden oluşur; büyüme için yem ve
vücut idamesi için yem.
Daha fazla et ve daha az yağ elde edilebilmesi için yapılan ıslah ile büyümeye yönelik yem
tüketimi azalır, çünkü kas için gereken besin maddesi yağ için gereken besin maddesinden 4 kat
daha etkili depolanır Başka bir neden ise kasların su içeriği ~%80 iken bu oran yağ dokularında
~ %20’dir. Dolayısı ile 1 gr yem kuru maddesi kaslarda depolanırken vücut ağırlığına 5 gr’lık bir
katkı sağlar (gr kuru madde + 4 gr su). Diğer taraftan yağ dokularında depolanan 1 gr yem kuru
maddesi vücut ağırlığına sadece 1¼ gr katkı sağlar (1 gr kuru madde + ¼ gr su).
Daha az aktif ve daha hızlı gelişen hayvanlar için yapılan seleksiyon, yaşam gücü için olan
yem tüketiminin azalmasını sağlar. Daha hızlı büyüme, pilicin kesim ağırlığına gelene kadar
geçen gün sayısının azaltılırken, yaşam gücü için gerekli yem tüketimi de azalır ve bunun
sonuncunda ile ortaya çıkan toplam FCR artar.
1980’lerden (~2.5 başka bir değişle 2kg vücut ağırlığı için 5 kg yem) bu yana FCR’de kaydedilen
gelişme (~1.5 başka bir değişle 2kg vücut ağırlığı için 3 kg yem) toplam yem tüketiminde
%40 oranında bir azalmaya karşılık gelmektedir. Etlik piliç üretim maliyetlerinin %65-70’inin
yem maliyeti olduğu göz önüne alındığında FCR’deki gelişme diğer kalemde %25-30’luk bir
iyileşme sağlamaktadır.
Daha Yüksek Göğüs Eti Verimliliği İçin Islah
Göğüs etine karşı oluşan yüksek talep daha yüksek göğüs eti verimliği için çok başarılı
seleksiyonlar yapılmasına neden olmuş, göğüs eti oranı 1980’lerde canlı ağırlığın ~%13’ü
seviyelerinden günümüzde ~%25 ‘i seviyelerine ulaşmıştır. Göğüs eti verimliliğindeki
bu dramatik artış ile birlikte toplam karkas verimindeki artış genel olarak piliç eti üretimi
verimliliğinde gelişmeye yol açmış, aynı zamanda FCR’yi iyileştirirken işleme maliyetlerinde
göreceli düşüşe neden olmuştur. Buna ek olarak göğüs şeklindeki değişiklik etlik piliç karkas
ve göğüs eti kalitesini azaltan ve 1990’lara kadar görülen göğüs ödemi fenomenini ortadan
kaldırmıştır. Diğer taraftan hızlı büyüyen büyük göğüs kası (bazı etlik piliçlerde) muhtemelen
genişleyen göğüs kasına yetersiz oksijen ve besin gidişinden dolayı miyopatilere (beyaz şeritler,
odunumsu göğüs, vb.) yol açmıştır. Söz konusu miyopatilerin gelişme eğilimi genetik bir
geçmişten kaynaklanıyor ise bu durumun ıslahla düzeltilmesi beklenebilir – ayak problemleri,
aşırı yağlanma ve karında su toplanması (asides) vakalarında olduğu gibi.
Yüksek göğüs eti verimliliği ve kalitesi için genetik potansiyelde kaydedilen sürekli gelişmeye
paralel olarak etlik piliçler suboptimal koşullara, özellikle sıcaklığa duyarlı olmuşlardır. Çünkü
hızlı büyüyen ve daha fazla vücut ağırlığına, daha yüksek büyüme hızı oranına ve et verimine
32