4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi

S 03 Etlik Piliç Ebeveyn Hatlarının Bazı Performans Özellikleri ve
Heterosis Elde Etme Olanakları
Musa Sarıca 1 , Beyhan Yeter 2 , Emrah Oğuzhan 3 , Sinan Çağlak 3 , İsmail Özkan 3 ,
Adnan Cengiz 3
1
OMÜ Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Samsun, 2 KSÜ Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü,
Kahramanmaraş; 3 Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye
Özet
Bu çalışma ülkemizde başlatılan etlik piliç ebeveynleri geliştirme projesindeki materyalin bazı
verim özelliklerini ortaya koymak amacıyla yürütülmüştür. Çalışma Eskişehir Geçit Kuşağı
Tarımsal Araştırma Enstitüsü Tavukçuluk biriminde yürütülmüştür. Araştırmada bir ıslah
firmasından 2015 yılında alınan 2 baba ve 3 ana ebeveyn hattında yumurta verim özellikleri
ile etlik piliç performansları ortaya koyulmuştur. Ayrıca baba ve ana hatları arasındaki
çiftleştirmelerle elde edilen döllerde canlı ağırlık ve karkas parçalarında (göğüs ve but) heterosis
düzeyleri belirlenmiştir. Yumurta verim özellikleri baba (B1 ve B2) ve ana (A1, A2, A3) ebeveyn
hatlarında 10 tavuk 1 horozluk familyalar düzeyinde belirlenmiştir. Gelişme özellikleri ise
ebeveyn hatları (A1, A2, A3, B1 ve B2) ve ikili melezlerden (B1xA1, B1xA2, B1xA3, B2xA1,
B2xA2, B2xA3) elde edilen günlük civcivlerin 6 haftalık büyüme dönemde belirlenmiştir.
A1, A2, A3, B1 ve B2 ebeveyn hatlarında cinsel olgunluk yaşları 171, 176, 170, 175 ve 171 gün;
cinsel olgunluk ağırlıkları 3034.7, 3272.2, 3087.9, 3377.2 ve 3229.1 g; ilk yumurta ağırlıkları
47.52, 46.39, 47.59, 48.3 ve 47.67 g;52 haftalık yaşa kadarki yumurta verimleri ise 119.1, 114.6,
120.4, 78.4 ve 89.8 adet olarak belirlenmiştir. Altı haftalık dönemde canlı ağırlıklar A1, A2, A3,
B1 ve B2 ebeveyn hatlarında 2665.1, 2571.9, 2624.5, 2891.6 ve 2917.8 g olmuştur. B1xA1,
B1xA2, B1xA3, B2xA1, B2xA2, B2xA3 melezleri ile ticari hibritte (Cobb) ise 2872.3, 2887.2,
2863.1, 2857.6, 2864.0, 2778.8 ve 2970.9 g olarak belirlenmiştir. Tüm saf, melez ve ticari hibrit
gruplarında yemden yararlanma oranları 1.604 ile 1.703 arasında bulunmuştur. B1xA1, B1xA2,
B1xA3, B2xA1, B2xA2, B2xA3 melezlerinde heterosis düzeyleri %4.08, %5.85, %4.84, %2.37,
%4.34 ve %2.56 olarak belirlenmiştir. Çoğaltma ve ıslah çalışmaları sürdürülen bu ebeveyn
hatlarından elde edilen sonuçlara göre ticari üretime uygun özellikler taşıdıkları ve ebeveyn
üretiminde kullanılabilecekleri ortaya çıkmıştır.
Anahtar kelimeler: Heterosis, canlı ağırlık, yemden yararlanma, göğüs oranı, etçi ebeveyn
hatları, yumurta verimi
Giriş
Türkiye’de piliç eti üretimi 1980’li yıllardan itibaren sürekli artış göstererek 2015 yılında1.909.276
tonluk üretim gerçekleşmiş, kişi başına üretim 24.248 kg düzeyine ulaşmıştır (TUİK, 2016).
Üretilen piliç etinde kullanılan hibritlerin tamamı entegrasyon kuruluşları vasıtasıyla uluslararası
ıslah kuruluşlarından ebeveyn veya büyük ebeveyn olarak ithal edilmektedir (Sarıca ve ark.,
2014; Sarıca ve ark., 2016).
49